فوق روان کننده، فوق کاهنده آب و کندگیرکننده بتن

کاهنده آب یا روان کننده‌ها، موادی هستند که مقدار آب لازم برای کسب قابلیت‌های روان شدن را کاهش می‌دهند. بسیاری از خواص فیزیکی بتن و ملات با استفاده از مواد مضاف پیشرفت داشته است. اکثر مواد کاهنده آب ترکیبات ارگانیک قابل حل در آب هستند. تخمین زده می شود که تقریبا در 50% بتن های تولید شده در آمریکا یک ماده کاهنده آب بکار رفته است. محصولات بر پایه لیگنین مانند فرمولاسیون در برگیرنده نمک‌های سدیم و کلسیم کرومولیگنوسولفونات که ماده دانه‌ای شامل هورمایت و لیگنوسولفونات است، مخلوطی از سدیم لیگنوسولفونات و یک، سه، دی متیلول 4، دی هیدروکسی میدازولیدن-5 (dihydroxyimidazolidone-5)، لیگنوسولفونات پلیمر با پراکسید محلول در آب، لیگنوسولفونات و فعال ساز سطحی غیر یونی با اکسید پروپلین – اسید چربی پیه آب شده و محلول سدیم سولفور زدایی شده، کلسيم لیگنوسولفونات، گلوکونات سدیم و تری اتانول آمین، پلیمرهای لیگنوسولفونیک اسید تهیه شده از اسید لیگنوسولفونیک یا نمک‌های آن با مونومرهای اکریلیک یا وینیل که موجب پراکنده سازی و حفظ اسلامپ می‌شوند هنوز مورد توجه هستند. بسیاری از فرمولاسیون‌های بر پایه پلیمرهای اکریلات و متااکریلات مانند پلیمرها و مونومرهای الکوکسیلات شده و مونومرهای قابل کوپلیمر شدن با عمل اسید می‌توانند برای نگهداری اسلامپ، افزایش کارایی و مقاومت بکار برده شوند.
بعضی پلیمرهای مالئیک اسید یا انیدرید که کوپلیمره گردیده‌اند، با انواعی از مونومرها و با مواد دیگر میخته شده‌اند. بعضی از کاهنده‌های آب مالئیک اسید محتوی ایزو بوتیلن و کوپلیمرهای استایرن هستند. کوپلیمرهای محتوی اتیلن، پنتن یا ایزوپروپن_2 (Isopropene-2) – متیل بوتنپنتن (Methyl butenepenten) نیز جزو این دسته‌اند. کوپلیمرهای دیگری نیز برای استفاده به عنوان کاهنده‌های آب مورد تجزیه قرار گرفته‌اند که عبارتند از:
استون فرمالدئید – سدیم سولفیت، نسبت 1 به 11 از اليلوكسی دی هیدروکسی پروپان 2 و 3، انیدریدمالئیک، کوپلیمرهای محتوی کربن الفين 4 و 6 و انیدرید مالئیک و ترکیبی محتوی اسید بتا دی کربوکسیلیک اشباع شده و الفين C6.
چند ماده پسماند کاهنده آب عبارتند از: محصول ضایعاتی از پنبه، محصولی ضایعاتی بر پایه مالت تخمیر شده سولفینه، پس ماندی از مراحل تولید روغن ماهی، چوب های ذرت، ساقه و سر آفتابگردان عمل آوری شده در اسید سولفوریک و هیدروکسید سدیم و باقی مانده‌ای از تولید دی بوتیل فتالات که یک روان کننده خوب با به کارگیری ضایعات قلیایی حاصل از تولید کاپرولاکتام، آهک و سولفات سدیم است بدست می‌آید. ترکیبات حاصله شامل: متااکریلات منیزیم، متااکریلات دی هیدروکسی اتیل متیلن – اکریل آمید پرسولفات آمونیم و دی متیل آمینو – پروپیو نیتریل، مخلوطی محتوی فنول سولفونه شده، اسید بوریک، کربنات پتاسیم و امولسیون اوزوسریت، اکسید اتیلن – پلیمراکسید اتیلن ایمین پروپلین، نمک‌های دی و پلی کربوکسیلیک اسید که با انواعی از اليفن پلیمریزه شده‌اند و هیدروکربن‌های اشباع نشده غیر حلقوی و تک حلقوی می‌باشد. فرمولاسیونی از کاهنده‌های آب که ادعا شده خواص ضدآب، روان سازی و افزایش مقاومت دارند شامل ترکیبات تهیه شده از طریق هیدرولیز پلی ساخارید یا اسید اکسالیک، دیکلوپنتادین حاصل از اکریلات، رزین‌های اکریلیک، محصولات تغليظ شده‌ای از سدیم کاربازول دی سولفونات + کلرید کلسیم، انیدرید مالئیک – پلیمرهای استایرن و الكل هاي الکوکسی یا فنل‌ها، سلولزاترهای قابل حل در آب محتوی جایگزین‌های هیدروکسی اتیل و گروه‌های الکوکسی 1 و 3 هیدروکسی پروپیل -2 پلی کربوکسیلیک اسید محتوی گروه‌های 2 تا 4 کربوکسیل و پلی‌اکسی اتیلن گلایکول و نوع غیر هوازای لیگنوسولفونات با بکار بردن غشایی از پلی سولفون یا پلی الفین هستند.
هم چنین در دو دهه اخیر نمونه‌های کاهنده آب شامل: مواد بر پایه سدیم لیگنوسولفونات یا مونوهیدریک الکل‌ها، ليکور کارخانه‌های کاغذ سازی یا یک محصول حاصل از هیدرولیز چوب به همراه NaOH یا آهک در 40 درجه سانتی‌گراد، پلی استایرن سولفونه شده کوپلیمرهای قابل حل در آب از طریق هیدرولیز استایرن سولفونه شده با پلیمرهای اکریلات استر، ترکیبی از مواد افزودنی تهیه شده از الفن C2-8 کوپلیمرهای انیدرید اشباع نشده اتیلن و نمک‌های آن، سدیم فرمات + پلی متیلن گلایکول اتر با وزن مولکولی کم + Na2SO4 و نمک‌های پلیمر محتوی اسید سولفونیک و گروه‌های کربوکسیلیک اسید + پلی اکسی اتیلن الكيل فنیل اتر + یک ماده ضد کف می‌باشند.