پوشش های محافظتی خطوط لوله

جهان توسعه یافته امروز برای انتقال نفت، گاز و پتروشیمی و توسعه آب، دفع پساب های صنعتی و فاضلاب، انتقال انرژی برق از طریق کابل و به طور کلی جهت امکان پذیر شدن بسیاری از فرآیندهای صنعتی به خطوط لوله وابسته است. روش های رایج سنتی برای تعمیر و بازسازی خطوط لوله نیازمند صرف هزینه‌ها و زمان زیاد و لزوم قطع جریان عبوری از درون لوله‌ها ‌است. امروزه با هدف تامین این نیاز‌ها استفاده از مواد و پوشش های کامپوزیتی پیشرفته رواج بسیاری یافته ‌است. سیستم‌های کامپوزیتی که توسط شرکت افزیر پیشنهاد می‌شود، عمدتاً به سه دسته تقسیم می‌شوند که عبارتند از:

• روش لایه گذاری تر (wet-lay up)

در این روش نوارهای کامپوزیتی را در اطراف مقطع آسیب ‌دیده روی سطح لوله به صورت پیاپی تا رسیدن به ضخامت مورد نیاز روی یکدیگر می‌پیچند. با استفاده از این روش می توان لوله‌هایی که 80 درصد از ضخامت دیواره‌های آنها از بین‌رفته یا حتی در اثر خوردگی یا ضربه، سوراخ و دچار نشتی شده‌اند، را تعمیر کرد. در این تکنیک، با توجه به اینکه هیچ نیازی به اعمال گرما و دمای بالا نبوده و همه مراحل در دمای محیط انجام می‌گیرد، امکان تعمیر خطوط لوله گاز بدون توقف جریان انتقال نیز فراهم گردیده‌ است.

• استفاده از نوارهای کامپوزیتی و اتصال در محل ترمیم (FRP Strips)

دومین روش ساخت ورقه کامپوزیتی در محل کار، یعنی روی سطح لوله است. به همین علت می‌توان این روش را روی سطوح با اشکال مختلف مانند لوله‌هایی با شکل هندسی غیرمنظم، خم ها، زانویی‌ها، سه‌راهی‌ها و سایر زوایای موجود در خطوط لوله بکار برد. با توجه به اینکه تولید ورقه به صورت دستی انجام می‌شود، درصد الیاف نسبت به روش قبلی پایین‌تر بوده و به همین علت از این روش در خطوط لوله با فشار بالا استفاده نمی‌شود.

• روش های بهسازی خطوط لوله با روشهای بدون نیاز به حفاری trench less

روش سوم روشهای تعمیر بدون نیاز به حفاری با استفاده از الیاف کامپوزیتی FRP می‌باشد. در این روش پس از تمیز‌کردن و آماده‌ سازی سطح داخلی لوله آسیب‌ دیده، یک تیوب نرم و انعطاف پذیر که از جنس الیاف تقویت کننده ‌است، درون لوله آسیب دیده قرار داده‌ می‌شود. با تزریق رزین با استفاده از تجهیزات ویژه دستگاه Trenchless Repairing Machine و هوای فشرده در حد فاصل بین لوله آسیب دیده و تیوب مورد نظر و طی زمان لازم برای پخته و سفت‌ شدن رزین، لوله تقویت‌ کننده‌ای درون لوله آسیب‌ دیده ایجاد می‌شود که نقش اساسی را در عملکرد لوله ایفا می‌کند. هزینه‌های بسیار زیاد حفاری و خاک‌برداری و قرارداشتن بعضی از قسمتهای لوله در مناطقی که دسترسی به آنها به سادگی امکان‌پذیر نیست، از عواملی هستند که باعث بوجود آمدن این روش شده‌ است.
هر چند این روش برای تعمیر و بازسازی لوله‌های بتنی آب و فاضلاب پیشنهاد و توسعه داده ‌شده ‌است ولی می‌توان از آن در پاره‌ای موارد خاص، برای خطوط لوله کم‌ فشار فولادی نیز استفاده‌ کرد. در هر حال به علت نحوه شکل‌گیری لوله داخلی، استحکام و مقاومت آن در مقایسه با دو روش قبلی مذکور بسیار پایین‌تر است.