اجرای کاشت میلگرد و آرماتور
چسب کاشت میلگرد یا کاشت آرماتور چیست؟ اجرای کاشت میلگرد در بتن چگونه است؟ در مواردی برای تقویت و مقاومسازی سازه های بتنی نیاز به اجرای کاشت میلگرد در بتن است. یکی از مهمترین تحولات در ساخت و ساز سازه های بتنی قابلیت اتصال بتن جدید به قدیم و اتصال اجزا و سازه های فولادی به سازه های بتنی موجود با استفاده از روش کاشت آرماتور و بولت میباشد. اتصال و چسب کاشت تعبیه شده بین دو المان، میبایست جوابگوی نیروهای وارده به دو المان را از هر لحاظ دارا باشد. در مجموع روش کاشت بولت و آرماتور یکی از کاربردی ترین و اقتصادی ترین روشهای تقویت سازه میباشد که امکان اصلاح نواقص اجرائی و اعمال تغییرات نقشههای اجرائی و یا در طرح های مقاوم سازی ساختمان مورد استفاده قرار میگیرد. داشتن دانش کافی طراحی و اجرای کاشت میلگرد و آرماتور در بتن از اهمیت بالائی برخوردار است. در این میان انتخاب نوع چسب کاشت میلگرد نیز جهت ایجاد اتصال هرچه بهتر بین بتن و آرماتور از اهمیت بسزائی برخوردار است. در بیشتر موارد همچنین اجرای سیستم کاشت باید به صورتی انجام پذیرد که مقاومت کششی بیشتر از مقاومت کششی میلگرد داشته باشد.

کاشت آرماتور و کاشت بولت به سه روش زیر انجام میشود:
1- کاشت آرماتور و بولت با استفاده از مواد پایه سیمانی
2- کاشت بولت و آرماتور با استفاده از چسب کاشت میلگرد و بولت اپوکسی (چسب کاشت اپوکسی)
3- کاشت آرماتور و بولت با استفاده از مهار مکانیکی
روش اجرای کاشت میلگرد با استفاده از مواد پایه سیمانی
در پروژههای ساختمانی به دلیل فراموشی در تعبیه ریشههای ستون یا دیوار برشی، اجرای ستون در محلهایی غیر از محل استقرار ستون در نقشه، رفع خطا در محل میلگردهای انتظار و بالاخره عملیات بهسازی و بازسازی ساختمان از روش کاشت پایه سیمانی استفاده میشود (در جاهایی که مقاومت کششی زیادی در میلگردهای کاشت شده نیاز نیست). در روش کاشت آرماتور و بولت در بتن سوراخی به قطر 5 میلیمتر بزرگتر از قطر میلگرد و به طول مهاری آن و یا بیشتر با استفاده از دستگاه مغزهگیر، در بتن ایجاد میشود و داخل آن با حجم دو سوم حفره، ملات روان پر میگردد. ملات روان دارای مواد منبسط شونده و روانساز میباشد. پس از پر نمودن سوراخ، آرماتور و یا بولت به کمک جک هیدرولیک با فشار به داخل سوراخ رانده شود. مواد داخل حفره در مدت زمان لازم عملآوری میگردد تا ملات به مقاومت مورد نیاز برسد. بدیهی است اگر آرماتور یا بولت کاشت شده آجدار بوده و محیط سوراخ مضرس شده باشد مقاومت کششی آن رضایت بخشتر خواهد بود.
روش های اجرای کاشت میلگرد و کاشت بولت با استفاده از مواد اپوکسی
روش اجرای کاشت میلگرد و بولت با استفاده از مواد پایه اپوکسی همانند روش کار کاشت با مواد پایه سیمانی است که در آن به جای سیمان از رزین اپوکسی یا چسب کاشت میلگرد و آرماتور و بولت استفاده میشود. با توجه به چسبندگی فوقالعاده زیاد چسبهای کاشت اپوکسی بتن، بدیهی است که قطر سوراخ و طول مهاری کوچکتر خواهد شد، در نتیجه عملیات سوراخکاری سهل تر میگردد. اما قیمت مواد کاشت اپوکسی گرانتر از مواد پایه سیمانی است. چسبهای کاشت آرماتور اپوکسی قدرت گیرش فوقالعاده زیادی به سطح بتن و فولاد دارند. بنابراین آنها را نمیتوان به صورت ترکیب کامل بستهبندی و حمل نمود، زیرا به سرعت میگیرند و فاسد میشوند.

مراحل روش اجرای کاشت میلگرد و بولت عموماً به شرح زیر است:
- محاسبه ابعاد سوراخ برای استقرار آرماتور و یا میلگرد
- تعیین محل کاشت میلگرد و ایجاد سوراخ مورد نیاز با ابزار مناسب،
- تمیز نمودن گرد و غبار ناشی از حفاری با استفاده از دستگاه مکنده یا برس موئی،
- زدودن هرگونه چربی و مواد روغنی، دانههای سست و یا سطوح فاقد استحکام و رطوبت از سطوح داخلی سوراخ،
- ترکیب نمودن اجزا چسب کاشت میلگرد درون نازل،
- تزریق چسب کاشت آرماتور تا میزان دو سوم حجم حفره،
- نصب رول بولت به صورت چرخشی داخل سوراخ کاشت بولت،
- تمیز نمودن مواد اضافی بیرون ریخته از دهانه سوراخ با کاردک و یا ابزار دیگر،
- زمان عملآوری بر اساس درجه حرارت محیط میباشد که پس از گذشت این زمان، بارگذاری قابل اعمال است.
عمق کاشت آرماتور بسته به انواع چسب کاشت میلگرد متفاوت میباشد. به عنوان نمونه شرکت تولید چسب کاشت هیلتی، عمق کاشت مورد نیاز برای اجرای کاشت میلگرد را مطابق جدول زیر در نظر میگیرد:
مقاومت کششی (Ton) | عمق کاشت (mm) | سایز بولت (mm) |
6-5 | 110 | 14 |
8 | 130 | 16 |
10.5 | 150 | 18 |
15 | 170 | 20 |
17 | 190 | 22 |
20 | 210 | 24 |
25 | 250 | 28 |
27 | 280 | 32 |
انواع روش های اجرای کاشت میلگرد در بتن و قوانین کاشت میلگرد
سیستم های متفاوتی در بازار وجود دارد که بر اساس نوع رزین چسبی که ترکیب آن ها بکار گرفته شده و طریقه کاشت بولت و کاربرد، دستهبندی میگردند. چسب کاشت میلگرد و بولت یا چسب کاشت شیمیایی آرماتور به صورت دو یا سه جزئی تولید میگردند. در بعضی حالات این مواد بصورت جدا داخل کپسول تعبیه میشوند و در بعضی موارد به صورت چسب کاشت میلگرد کارتریجی یا به صورت فله ای میباشند که در این حالت خمیر کاشت میلگرد و بولت در بسته بندیهای متنوع عرضه میگردند. در تمام این سیستم ها توسط دریل کاشت میلگرد، یک سوراخ ایجاد شده و سپس تمیز میگردد. روند تمیز کردن بسته به نوع محصول متفاوت است. در بسیاری از موارد سوراخ میبایست با استفاده از فرچه یا پمپ تمیز گردد.

در سیستم های تزریق رزین و چسب کاشت میلگرد، با استفاده از یک ابزار تزریق، سوراخ ایجاد شده با رزین و یا چسب پر میشود. دو جزء سازنده چسب کاشت در حین تزریق به صورت خودکار ترکیب میشوند. این اجزاء شامل مواد آلی اپوکسی، پلی استر و وینیل استر، سیمانی و ترکیبات آلی- غیرآلی است. میلگردها بعد از پرکردن سوراخ ها با یک حرکت پیچشی به داخل سوراخ وارد میگردد.

علاوه بر این از سیستم های کپسول شیشه ای کاشت میلگرد نیز استفاده میشود. این کپسول ها حاوی موادی هستند که ترکیبات رزینی آن در بخش محصولات و چسب کاشت میلگرد توضیح داده شد. این کپسول ها در داخل سوراخ قرار داده میشوند و سپس میلگرد یا بولت با استفاده از چکش به داخل سوراخ وارد میشود، که باعث میشود کپسول شکسته و در نتیجه کپسول ها از بین رفته، رزین و ماده سفت کننده ترکیب میشوند.
مراحل اجرای کاشت میلگرد یا کاشت شیمیایی آرماتور
- انتقال بار در سیستم روش کاشت میلگرد
- میلگردهای مهاری در روش کاشت میلگرد براساس کاربرد به دو نوع تقسیم میشوند:
- میلگردهای مهاری در بتن بدون اتصال تقویت شده: این میلگردها بار را همانند بولت های مهاری به بتن منتقل میکنند.
- میلگردهای مهاری در بتن با اتصال تقویت شده: این میلگردها همانند وصله های تقویتی عمل میکنند.
کاشت آرماتور به کمک مهار مکانیکی
در این روش همانند روشهای قبلی ابتدا سوراخی به قطر حدود دو میلیمتر بزرگتر از قطر آرماتور در بتن ایجاد میگردد، سپس آرماتور را با مهار مکانیکی داخل سوراخ قرار میدهند. این آرماتور درانتهای خود دارای پرههای مخصوصی است که با چرخاندی پیچ بالای آرماتور باز میشوند و به جدار سوراخ میچسبند. آرماتور آنقدر سفت میگردد تا پرهها تا جایی که ممکن است به دیوار بچسبند. در این روش نیز طول مهار بسیار کوتاه است. شاید این روش کاشت آرماتور و پیچ برای بارهای دینامیکی مناسب نباشند، چون پرهها میتوانند بتن محیطی خود را خرد نمایند ولی به هر حال در کارهای استاتیکی جزء روش های کاشت بولت و آرماتور بسیار عالی هستند. هر نوع آرماتور مکانیکی بر حسب قطر و مقاومت میلگرد دارای نیروی برشی و کششی مجاز میباشد که توسط کارخانه سازنده ارائه میگردد.
انتخاب سیستم کاشت میلگرد مناسب برای کاربردهای زیرسازی
چسب کاشت میلگرد و آرماتور چیست؟ و بهترین چسب کاشت میلگرد برای کاربردهای زیر سازی چه ویژگیهایی دارد؟ سیستم کاشت میلگرد را میتوان نوعی بست و عامل اتصال دهنده دانست که پس از ساخت المانها اعمال میشود. از این سیستم برای برای اتصال فلزات به بتن، مصالح با پایه بنایی و یا اتصال بتن جدید به بتن موجود استفاده میشود. سیستمهای کاشت میلگرد اغلب در شرایطی استفاده میشوند که مهارها از بین رفته، ناهمگن و یا آسیبدیده باشند. این سیستم بهمنظور مقاومسازی این سازهها و افزایش ظرفیت باربری به کار برده میشود.
دیگر موارد مصرف چسب کاشت میلگرد و بولت در اتصال المانها پس از ساخت آنها است. ممکن است از چسب کاشت میلگرد و آرماتور برای استفاده در جایی که فرآیند کاری، دشوار است و یا در جایی که گسترش عناصر درجا بر روی سطوح بتنی، خطرات امنیتی ایجاد کنند، استفاده شود. در مقایسه با مهارهای مکانیکی پس ازکاشت، سیستمهای مهار چسبی معمولاً عملکرد و انعطافپذیری بیشتری در فاصله لبهها و میلگردها فراهم میکنند. همچنین چسب کاشت میلگرد و آرماتور تطبیقپذیری بیشتری در صورت سازگاری با المانهای مهاری، ارائه میدهد. لازم به ذکر است که چسب کاشت میلگرد، بار واردشده بر روی المان مهاری را با مقاومت چسبندگی به مصالح پایه منتقل میکنند.

اشکال چسب کاشت میلگرد چیست؟
چسب کاشت میلگرد و آرماتور ممکن است بهصورت تزریقی یا کپسولی باشد. عناصر مهاری آن شامل میله رزوه شده، میلگرد و الحاقات اختصاصی یا تخصصی است.از مزایای تقویت سازه با کاشت میلگرد می توان به مقاومت بیشتر، کاربرد آسان و ایجاد اتصال موقت اشاره کرد. لوازم جانبی این سیستم شامل ابزارهای جانبی برای سوراخ کردن مناسب، آمادهسازی سوراخ، مخلوط کردن چسب به نسبت مناسب و تزریق چسب بهطور کامل و بدون حفرههای هوا است.
اگرچه اتصالات چسب کاشت میلگرد اغلب با پروژههای ساختمانی مرتبط هستند اما میتوان آنها را در محلهای کار و در هر رشته زیرساختی یافت. لازم به ذکر است که هر دو اتصال فلز به بتن و بتن به بتن در سراسر پروژههای مهندسی عمران وجود دارند.
هم برای اتصالات سازهای و هم برای اتصالات غیر سازهای مهم است که تأیید کنیم که آیا سیستم کاشت میلگرد انتخابشده میتواند در شرایط سخت یا نامطلوب محل کار با ضریب اطمینان کافی، عمل کند یا نه؟
کاربرد چسب کاشت میلگرد و آرماتور در کارهای عمرانی
کاربردهای متداول کاشت میلگرد بر اساس نوع زیرسازی |
||
آب یا فاضلاب |
مسیر حملونقل یا باندهای فرودگاه | پلها |
نصب تجهیزات |
متصل کردن رویههای جاده |
ارتقا و گسترش پلها |
اجرای لولههای مکانیکی |
نصب موانع و جداکنندههای ایمنی |
نوسازی |
نصب تجهیزات الکتریکی |
تعمیر اساسی مسیر |
تعمیرات سازهای |
اتصال فلزات گوناگون | نصب تابلوها و تجهیزات روشنایی |
نصب نرده محافظ، بولارد، اتصال تجهیزات نورپردازی |
کاربرد چسب کاشت میلگرد و آرماتور در ساخت پل
چسب کاشت میلگرد اغلب برای اتصال بتن به بتن (اتصال بتن جدید به قدیم) در پلها به منظور مقاوم سازی پلها و یا تعمیر المان های پل بکار برده میشود. همچنین نصب موانعی مانند نردهها و بولاردها و نصب تیرهای چراغبرق، نیازمند چسب کاشت قوی، برای ایجاد اتصال بین فلز و بتن است. علت بکارگیری چسب میلگرد در این المانها، مهار ضربه های وارده به آنها و مقاوم سازی آنها در برابر بادهای شدید است.
کاربرد چسب کاشت میلگرد و آرماتور در پروژههای جادهای
در پروژههای جادهای برای وسایل نقلیه موتوری یا مسیر فرودگاه، بکارگیری از چسب کاشت برای اتصال بتن قدیم به جدید، مشابه پلها است. با این حال در برخی شرایط ممکن است اتصالاتی بعد از ساخت، موردنیاز باشد یا در ساخت سازههای جدید به چسب کاشت میلگرد و آرماتور نیاز باشد تا مراحل پروژه ساختمان بدون نقص تکمیل شود. کاربرد دیگر چسب کاشت میلگرد و آرماتور در اتصال فلز به بتن، شامل تابلوهای ترافیکی ضمایم متفرقه آن مانند تجهیزات موردنیاز برای موانع و جداکننده های ایمنی در کنار جادهها است.
کاربرد چسب کاشت میلگرد و آرماتور در پروژههای آب و فاضلاب
در پروژههای آب و فاضلاب از چسب کاشت میلگرد برای اتصال بتن به فلز استفاده میشود. بیشترین تنوع اتصالات فلز به بتن را میتوان به کمک چسب کاشت میلگرد و آرماتور مشاهده نمود زیرا از تجهیزات بزرگ و سنگین برای انتقال سیالات و برق در سراسر پروژه استفاده میشود. اتصالات بتن به بتن پس از ساخت ممکن است در طول ساختوساز به دلیل بارهای زیادی که بین اعضای بتنی یا مراحل پروژه ساختمان منتقل میشود، موردنیاز باشد. بسیاری از اتصالات پس از ساخت در پروژههای آب یا فاضلاب و در پروژههای تونل سازی نیز وجود دارند.

چگونه اتصال مناسب سیستم کاشت میلگرد و آرماتور را انتخاب و طراحی کنیم؟
مقررات طراحی تعریفشده برای اجرای کاشت میلگرد و آرماتور شامل مؤسسه بتن آمریکا (ACI) 318-14 در فصل 17 و معیارهای آزمایشهای مربوطه در ACI 355.4 است. در این بین طیف وسیعی از شرایط میدانی و بارگذاری وجود دارد که باید در طراحی و انتخاب سیستم چسب کاشت میلگرد و آرماتور در نظر گرفته شود. هنگامی که یک پروژه را ماهها یا حتی سالها قبل از ساخت طراحی میکنیم، تصور هندسی و میزان مقاومت اتصالات، قابلدرک میشود. این موارد قابلتوجه شامل جهت نصب بست، محدودیتهای هندسی مانند فاصله لبه یا ضخامت مصالح پایه است. همچنین نیازهای کاربردی مانند تنش پایداری یا بارگذاری دینامیکی نیز میتواند موردنیاز طراحی باشد.
علیرغم اهدافی که در مرحله طراحی اولیه وجود دارد، شرایط میدانی میتواند تأثیر قابلتوجهی بر عملکرد مهارهای نصبشده نهایی داشته باشد. شرایطی مانند روش حفاری، روش تمیز کردن سوراخ، وجود یا عدم وجود آب که همگی بر عملکرد اجرای کاشت میلگرد و اتصال چسب کاشت و آرماتور تأثیر میگذارد. این شرایط بهطور کلی در تجزیهوتحلیل و انتخاب سیستم کاشت میلگرد گنجانده شده است. نظارت بر عملکرد نصب کننده مهارها بسیار مهم است تا اطمینان حاصل شود که دادههای فنی طراحی مطابق با شرایط واقعی میدان و روش نصب پیمانکار رعایت و اجرا میشوند.
یکی از ویژگیهای پروژههای زیرسازی که آنها را از ساختوسازهای عمومی ساختمان متمایز میسازد، این است که اکثریت قریب به اتفاق اتصالات بیرونی هستند. مهندسان عمران که روش اجرای کاشت میلگرد و آرماتور و بولت را انتخاب میکنند باید به محیطی که این مهار ها در معرض آن قرار میگیرند توجه کنند ازجمله رطوبت ناشی از بارش یا تحکیم، نوسانات دما ناشی از فرآیندهای مکانیکی مجاور یا گازهای خورنده از چیزهایی مانند اگزوز ترافیک باید توجه ویژهای داشته باشند.این شرایط محیطی بهصورت جداگانه یا ترکیبی باعث خوردگی اجزای مهار و یا اتصالات فلزی آن میشود. در مورد طول عمر مورد انتظار اتصال و اثرات منفی محیطهای خورنده فکر کنید. در صورت نیاز به افزایش مقاومت در برابر خوردگی اجزاء در سیستم کاشت میلگرد، مقابله با آن را در مراحل اجرایی خود لحاظ کنید. فولاد ضدزنگ، روکش روی ضخیمتر برای فولاد کربنی و یا پوشش فلزی ممکن است برای حفظ یکپارچگی اتصال موردنیاز باشد.
چه عواملی در مقاومت سیستم کاشت میلگرد اهمیت دارد؟
بند17.8.2.1 آیین نامۀ ACI 318 تصدیق میکند که مقاومت چسبندگی چسب کاشت میلگرد به عوامل مختلفی بستگی دارد و مهندسان سازه را ملزم میسازد که این پارامترها را در طراحی و مشخصات خود در نظر گرفته و لحاظ کنند. عوامل زیادی وجود دارد اما سه عامل مهم که اغلب نادیده گرفته میشوند عبارت است از:
- محدوده دمایی بتن در زمان اجرای سیستم کاشت
- میزان رطوبت بتن در زمان اجرای سیستم کاشت
- حفر و آمادهسازی سوراخ
عوامل ذکر شده، چگونه بر عملکرد چسب کاشت میلگرد تأثیر میگذارند؟
از طریق آزمایش مرجع و قابلیت اطمینان در AC308، فاکتورهای فی به محصولات چسب کاشت میلگرد و آرماتور، بر اساس قطر میلگرد، بازرسی ویژه مداوم یا دورهای، روشهای سوراخکاری و شرایط رطوبتی بتن اختصاص داده میشوند. فاکتورهای فی بالاتر با چسبهایی مرتبط هستند که عملکرد قابلاعتمادتری دارند و حساسیت کمتری به شرایط مختلف نشان میدهند.
سازههای بتنی 150 سال است که مورداستفاده قرارگرفتهاند. کار تعمیر و تقویت سازه بتنی شامل سه جنبه نگهداری روزانه، آرماتوربندی و بازسازی است. به دلیل تغییر عملکرد ساختمان، افزایش طول عمر و یا طراحی و ساخت، لازم است آرماتور سازه ای جدید در مواقعی که ساختمانهای موجود نیاز به بازسازی، گسترش و مقاومسازی دارند، دارای مهار قابلاعتمادی باشند. با توجه به محدودیتهای فنّاوری طراحی و ساخت، بهمنظور برآورده ساختن الزامات ایمنی، کاربرد و دوام سازههای جدید و قدیمی، در مواقعی که فنّاوری مقاومسازی سنتی مناسب نیست، روشهای جدید مقاومسازی سازه و فناوری مقاومسازی میتواند این مشکلات را حل کند.
فناوری اجرای خمیر کاشت میلگرد و آرماتور یک فناوری ویژه است که برای پاسخگویی به نیازهای میلگرد فولادی و بولت توسعه یافته است. در فنّاوری کاشت آرماتور ابتدا با توجه به محل طراحی آرماتور از دستگاه حفاری مخصوص استفاده میشود. قطر و عمق سوراخ را تعیینشده و پس از حفاری، چسب مخصوص با استحکام بالا در سوراخ ریخته میشود. سپس آرماتور واردشده تا آرماتور بتواند با اطمینان در سازه بتنی قرار بگیرد.
در نظر داشته باشید در انتخاب روش مقاوم سازی،مدت زمان و هزینۀ آن عوامل مهمی محسوب می گردند و بهینه بودن روش مقاوم سازی شرط اصلی بکارگیری آن است. ازین رو روشهایی توصیه می گردد که به تخریب یا ساخت مجدد سازه نیازی نباشد همانطور که گفته شد یکی از این روشها استفاده از کاشت بولت و میلگرد است. شرکت افزیر با فروش چسب کاشت میلگرد و مشاوره در زمینۀ مقاوم سازی در خدمت شماست. برای اطلاع از قیمت انواع چسب کاشت میلگرد و قیمت کاشت میلگرد در بتن میتوانید با کارشناسان ما در افزیر تماس حاصل نمایید.
سه پارامتر مهم طراحی برای چسب کاشت میلگرد و آرماتور
معیارهای پارامترهای زیر را میتوان در آیین نامۀ ACI 355.4 دید. نتایج آزمایش مربوطه را نیز میتوان در ICC-ESR و پارامترهای نصب را در دستورالعمل نصب چاپی سازنده (MPII) یافت.
وضعیت رطوبتی بتن
هنگامیکه چسبها در سوراخهای بتن تزریق میشوند و عمل میکنند، با مواد پایه پیوند ایجاد میکنند تا بار را از مهارها به ماده پایه منتقل کنند. وجود آب میتواند بر چسبندگی به مواد پایه تأثیر بگذارد. بر اساس AC308، مهارها را میتوان برای شرایط رطوبتی مختلف ازجمله بتن خشک، بتن اشباع از آب، بتن پر از آب و بتن غوطهور آزمایش کرد. ICC-ESR میگوید هر محصول شامل فاکتورهای فی است که از آزمایش در این شرایط به دست میآید.
آنچه مهم است درک دو حالت رایج رطوبت و تفاوت بین آنها است. بتن خشک در AC308 به بتنهایی گفته میشود که طی 14 روز در معرض آب قرار نگرفته باشد. اگر بتن را نمیتوان تحت AC308 بهعنوان خشک طبقهبندی کرد، فرض شرایط اشباع از آب و استفاده از ضریب فی مربوطه واقعبینانه است.
محدوده دما بهعنوان معیار دوم در طراحی کاشت میلگرد و آرماتور
چسب کاشت به دلیل واکنش بین سختکننده و رزین سخت میشوند. این واکنش بسته به دمای ماده پایه میتواند تسریع یا تأخیر داشته باشد. محدوده دما به چهار روش روی چسب کاشت تأثیر میگذارد:
- چسبها در زمان کاشت میلگرد در بتن در محدودۀ دمای بتن آزمایش میشوند. همچنین باید بررسی کنید که دمای بتن در زمانی که مهار در آن نصب میشود در این محدودۀ دمایی باشد. دمای بتن در زمان نصب مهار میتواند تحت تأثیر جغرافیا، آبوهوا و فصل باشد.
- زمان لازم برای سخت شدن چسب (زمان عمل آوری) در دماهای سردتر بتن طولانیتر و در دماهای بالاتر بتن کوتاهتر خواهد بود.
- زمان مجاز برای اجرای انواع چسب های کاشت بولت (زمان کارایی) نیز با توجه به دمای بتن متغییر است. برای این منظور به دستورالعملهای نصب چاپی سازنده (MPII) رجوع کنید.
- برخی از محصولات نیاز به اجرا در دماهای خاصی دارند. برای مثال ICC-ESR بیان میکند که چسب کاشت میلگرد کارتریجی باید تا دمای ۷۰ درجه فارنهایت، در مواد پایه کمتر از ۷۰ درجه فارنهایت، آماده شود. این موضوع بهمنظور دستیابی به عملکردی مطابق با دادههای آزمایششده، صورت می گیرد.
هنگام انتخاب سیستم چسب کاشت میلگرد و آرماتور باید تمام روشهایی که دما روی چسب تأثیر میگذارد، در نظر گرفته شود. شاید مهمترین آن زمان کار مجاز برای نصب عنصر مهاری در چسب در تابستانهای گرم باشد. چسبهای دیرگیر، به نصاب فرصت کافی برای تکمیل تمام مراحل اجرایی لازم را برای یک اتصال مطمئن میدهد.
حفاری و تمیز کردن سوراخ بهعنوان معیار سوم در طراحی چسب کاشت میلگرد و آرماتور
هنگامی که یک سوراخ در بتن حفر میشود، سطح سوراخ ممکن است بسته به روش حفاری ناهموار یا صاف باشد. علاوه بر این، ممکن است سوراخ با گردوغبار بتن و زبالههای حاصل از فرآیند حفاری پر شود. مراحل تمیز کردن سوراخ معمولاً شامل دمیدن سوراخ با هوای فشرده، برس زدن سوراخ با یک برس سیمی فولادی و دمیدن دوباره در سوراخ است. این روش تمیز کردن بسته به محصول چسب میتواند متفاوت باشد. برای این منظور به دستورالعملهای اجرایی چاپی سازنده (MPII) که در آن روشهای تمیز کردن مخصوص محصول چسب وجود دارد، رجوع کنید. آموزش نحوۀ اجرا چسب کاشت در MPII بهطور کامل توضیح داده شده است.
سیستم چسب کاشت، مقاومت چسبندگی مناسبی برای پروژههای زیرسازی عمرانی ارائه میدهد. در سراسر رشتههای عمرانی، نقاط اتصال برای عملکرد ارتجاعی در طول عمر پروژه حیاتی هستند. سیستمهای چسب کاشت انعطافپذیری را هم در مرحله طراحی و هم در زمانی که نیاز به تعمیر در سایت است، ارائه میدهند. آشنایی با استانداردهای طراحی و با روششناسی آزمایش و دادههای فنی حاصله که در تأییدیههای شخص ثالث ارائه شده است، کلید انتخاب و طراحی اتصالات قابلاعتمادی است که در هنگام اجرا و استفاده در شرایط سخت محل کار، مقاومت لازم را دارند.
تست کنترل کیفیت عملیات کاشت آرماتور
آزمون pull-off یا بیرون کشیدگی که برای تست کیفیت کاشت آرماتور به کار میرود یک تست بتن کارگاهی غیر مخرب میباشد. این تست به منظور بررسی میزان نیروی کششی لازم برای کشیدن دیسک چسبیده به سطح بتن با رزین می باشد که مقاومت آن از مقاومت کششی بتن بیشتر است. عملکرد آرماتور در هنگام کشش بیانگر صحت اجرا میباشد. اگر آرماتور جاری یا بریده شود نشان میدهد که کاشت آماتور به بهترین وجه ممکن انجام شده و مشخصات فنی و اجرا را تایید میکند. در صورت قلوه کن شدن بتن اطراف میلگرد و بیرون آمادن آرماتور از سوراخ کاشت به ترتیب نشان از ضعف بتن و عمق نامناسب کاشت و عدم رعایت نکات اجرایی کاشت مانند تمیزکاری نامناسب سوراخ، وجود رطوبت، کیفیت نامطلوب چسب و … میباشد.
تفاوت کاشت میلگرد و آرماتور به دو روش انکر مکانیکی و شیمیایی
سیستمهای مهار در بازار بسیار اند که انتخاب سیستم مناسب را، سخت می سازد. این موضوع بخصوص در مورد کارهای مرتبط با ایمنی بسیار پررنگ است. یکی از انتخابهای مصرفکنندگان، انتخاب بین سیستم انکر مکانیکی و شیمیایی است. تفاوت بین این دو انکر چیست و کدام سیستم برای پروژه شما مناسب است؟ موارد ذکرشده توسط سازنده چسب میتواند به شما کمک کند.
- مقاومت به دمای بالا و پایین و جوشپذیری
انکرهای شیمیایی از چسب شیمیایی استفاده میکنند که دمای ذوب پایینی دارند و جوش پذیر نمیباشند؛ انکرهای مکانیکی از مواد آهنی استفاده کرده و مقاومت دمایی بالایی دارند. در نتیجه این اتصالات جوش پذیر میباشند و منعطفتر هستند. اتصالات مکانیکی که از مواد فلزی ساخته شدهاند در برابر دماهای پایین هم مقاومتر از چسبهای شیمیایی هستند. - مقاومت سخت شدگی
مواد فلزی استفادهشده در انکرهای مکانیکی عملکرد نسبتاً باثباتی دارند که باعث میشود نیروی بست را برای مدت طولانی حفظ کنند. ثبات عملکرد انکرهای شیمیایی بسیار به ثبات عملکرد چسبهای شیمیایی وابسته است؛ بنابراین، انتخاب چسب شیمیایی مناسب، بسیار مناسب است. - عملکرد لرزهای
متریال استفادهشده در رزوه انکربولتها ضعیف بوده و مقاومت کششی و برشی پایینی دارد؛ بنابراین مقاومت لرزهای آنها پایین (عملاً زیر گرید 7) است و متریال رزوه انکربولتهای مکانیکی مقاومت کششی بالایی دارند و عملکرد لرزهای آنها خوب است (که ممکن است به گرید 8 برسد). - چرخه ساختوساز
انکرهای شیمیایی به وسیله چسبهای شیمیایی بسته میشوند که زمان کیورینگ مشخصی دارند. این زمان بهخصوص در دماهای پایین در زمستان کمی طولانیتر است که در نتیجه زمان ساخت را طولانیتر میکنند. انکرهای مکانیکی آماده استفاده هستند و نیاز به انتظار ندارند. زمان موردنیاز ساخت آنها وابسته به دمای محیط نیست و کوتاهتر است.
روش انتخاب صحیح اتصال در مراحل کاشت میلگرد
کاشت میلگرد و چسب کاشت آرماتور از کلیدیترین مراحل توسعه ساختمانهای بتنی است. برای این کار لازم است تا اتصال فیزیکی را در محل بتن مستقر سازیم. چگونگی تنظیم درست اتصال در بتن از چالش برانگیزترین فعالیتهای عمرانی است. این اتصال آنچنان سخت با روش تنظیم دقیق است که در بسیاری از موارد پس از اتصال چوب و یا فولاد به محل کاشت شاهد تخریب آن در درازمدت هستیم.
برای انتخاب اتصال مناسب کاشت میلگرد در بتن شش عامل اصلی زیر را مد نظر قرار دهید:
- شرایط محیطی
- الزامات فنی ساختمان
- بسترها که شامل سطوح بتنی، بنایی و یا سنگی هستند.
- تنظیمات کاشت میلگرد
- مقدار ظرفیت و مقاومت فیزیکی و کششی قطعات کاشته شده
- بررسی موانع محل کار که ممکن است در مسیر نصب صحیح کاشت قطعات میلگرد اختلال ایجاد نمایند.
برای خرید و یا اطلاع از قیمت کاشت میلگرد می توانید همراه خدمات تخصصی گروه افزیر باشید. افزیر مجری تخصصی مقاوم سازی ساختمانهای بتنی است که برای شما از انواع محصولات با بهترین قیمت چسب کاشت آرماتور تهیه کرده است. در صورت لزوم میتوانید از خدمات مشاوره تخصصی کارشناسان افزیر برای انتخاب انواع اتصال بتن و انواع چسب کاشت آرماتور استفاده کنید.
شرایط محیطی برای کاشت میلگرد
نوع محیط کاشت معمولا نوع اتصال میلگرد شما را تعیین خواهد کرد. در اولین قدم لازم است تا شرایط قرار گرفتن قطعات کاشت حین کار را بررسی کنید. در عین حال لازم است تا مقدار مقاومت در برابر خوردگی قطعات کاشت را بررسی نمایید. قاعدتا باید بررسی کنید که محل کاشت تحت تاثیر چه عوامل محیطی هستند. مثلاً آیا در معرض فضای خشک داخل ساختمان است و یا در مکانی محافظت نشده در مجاورت هوای کاملا مرطوب دریا قرار دارد؟ این شرایط از مواجه شدن با آب و هوای خشک تا خیلی مرطوب در یک سطح کلی طبقه بندی میشود.
در یک نگاه کلی احتمال خوردگی اتصالات بتن کاملا تحت تاثیر فعالیتهای گالوانیکی قرار دارند. خوردگی گالوانیکی از مشکلات جدی سازههای فلزی و یا بتن آرمه است. این نوع خوردگی معمولاً زمانی اتفاق میافتد که دو ماده الکتروشیمیایی غیر مشابه در معرض یک الکترولیت که در اینجا آب است، قرار بگیرند. به این ترتیب مسیری رسانا برای حرکت یونهای فلزی از فلزات آند شده به سمت فلزات کاتد شده جریان پیدا میکند. به این ترکیب اصطلاحاً زوج گالوانیکی گفته میشود که در آن فلز آنود شده کاملاً تحت تاثیر فرسایش سنگین خورده میشود. همیشه شرایط مرطوب محیط خطر ایجاد زوج گالوانیکی را به دنبال دارد و همیشه این احتمال وجود دارد که فلز اتصال بتن در جایگاه کاتود تحت فرسایش سنگین قرار بگیرد.
هر اندازه فلزات غیر هم جنس فاصله دورتری از هم داشته باشند، سطح اختلاف پتانسیل الکتروشیمیایی بالاتری ایجاد میشود که باعث خوردگی سریعتری خواهد شد. در عین حال حضور الکترولیتهای رساناتر مانند آب نمک در این تخریب شیمیایی تاثیرگذارتر است.
به عنوان مثال میتوانیم شرایط تخریب گسترده سطوح فلزی در محیطهای دریایی را نام ببریم. در این فضاها واکنشهای شیمیایی بسیار خورندهای ناشی از آب نمک دریا به وجود میآید. اما استفاده از روشهای فنی و حساب شده میتواند از تاثیر خوردگی گالوانیکی در فرسایش کاشت اتصالات فولادین جلوگیری کند.
نکاتی کلیدی برای اجرای مناسب کاشت میلگرد
توصیه شده است که حداقل المقدور از اتصال کاشت با فلزات همجنس استفاده کنید. مثلاً جنس بولت اتصال با جنس میلگردهای فلزی یکسان باشد.
اگر ملزم به استفاده از فلزات غیر همجنس هستید، حتما آنها را با روکشهای عایق شده استفاده کنید.
اگر از حضور فلزات غیر همجنس استفاده میکنید و لزوماً شرایط عایق کاری ندارید، مطمئن شوید که اتصال محل کاشت جایگاه آند دارد. اهمیت این موضوع در مسیر خوردگی قطعات کوچکتر است. تجربه نشان داده است که حتی در تماس فلزات هم جنس و یا غیر همجنس اقلام کوچکتر و یا نازکتر در مسیر خوردگی قرار میگیرند.
از قرار گرفتن محل اتصال در معرض آب و یا رطوبت زیاد جلوگیری کنید. آب عضو الکترولیت قدرتمندی است که به سرعت زنجیره فرسایش گالوانیکی را تکمیل میکند. تا وقتی که محل اتصال را در فضایی خشک و دور از آب نگهداری میکنید، خطر تخریب و فرسایش گالوانیک وجود ندارد.
محیطهای بالقوه برای ایجاد خوردگی فلزات بسیار زیاد هستند. چسباندن صفحات چوبی به کاشت فلزی بتن از دیگر شرایط محیطی است که تاثیر مستقیم در خوردگی شدید فلزات ایجاد میکند. اتصال صفحات چوبی که از نوع عمل آوری شده هستند، کاملاً مستعد خوردگی میباشند.
اگر به هر دلیلی قصد اتصال صفحات چوبی به کاشت بتن دارید، توصیه میشود که از اتصالات کاشت، با کلاس مقاومت خوردگی سطح متوسط استفاده کنید. بسته به نوع سطح چوبی، استفاده از قطعات کاشت روی و یا گالوانیزه از نوع مکانیکی مناسبترین هستند. تولیدکنندگان قطعات اتصال بتن سری آزمایشات متنوعی بر روی انواع اتصالات فلزی انجام دادهاند و برای این منظور سری توصیههای فنی کاملی را تدارک دیدهاند.
استاندارد ASTM چیست؟ و از چه فاکتورهایی برخوردار است؟
در بسیاری از پروژهها مانند تصفیه خانههای آب، کارخانهها و یا کارگاههای صنایع غذایی و… که هر نوع قطعات کاشت بتن در معرض انواع مواد شیمیایی خورنده قرار دارند، لازم است تا تمامی این عوامل را در نظر گرفته باشید. آیا چسب کاشت آرماتور در مواجهه با مواد شیمیایی مقاوم است؟ غلظت خطرناک مواد شیمیایی برای تخریب چسب کاشت آرماتور چه مقدار است؟ تولید کنندگان انواع چسب کاشت آرماتور سری آزمایشات ASTM و یا موارد مشابه را برای تعیین مقدار مقاومت شیمیایی هر چسب انجام دادهاند. البته در نظر داشته باشید که برای تمامی موارد باید مقاومت خوردگی چسب را در کنار میلههای رزوهدار کاشت بتن در نظر بگیرید. به هر صورت از چسب کاشت آرماتور برای استقرار اتصالات فلزی استفاده میشود. این دو با هم در معرض تهاجم شیمیایی قرار دارند. استانداردهای ASTM سطح مقاومت و کارایی انواع چسب کاشت آرماتور را در موارد زیر دسته بندی میکنند.
مقدار مقاومت (R):
این معیار برای معرفی چسبهایی است که دائما در معرض مواد شیمیایی قرار میگیرند و از سطح مقاومت مناسبی برخوردار هستند. در بررسی چسبها با برچسب R آسیبی از قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی دیده نمیشود. البته از منظر مقاومت فیزیکی هیچ تفاوتی برجستهای از دیگر چسبها فاقد برچسب R ندارند.
غیر مقاوم (NR):
برچسب معرفی چسبهایی است که تحمل قرار گرفتن دورهای در معرض مواد شیمیایی را دارند. به این ترتیب که با مواجه شدن در مقابل مواد شیمیایی و در صورت شستن سریع محل، تحت تاثیر فرسایش خراب نمیشوند. البته در صورت تداوم مواجهه با مواد شیمیایی و یا ماندگاری زیاد مواد، خطر آسیب دیدن این چسبها زیاد است که به کاهش سطح استحکام آنها میانجامد.
شکست خورده (F):
به سری چسبهایی گفته میشود که در مواجهه با مواد شیمیایی عملکرد ضعیفی دارند و به سرعت بافت شیمیایی آنها تخریب میشود. البته این چسبها از استحکام فیزیکی مناسبی برخوردار هستند. اما در کل مناسب نصب در محیطهای مرطوب و یا محیطهای غوطه ور در آب نمیباشند. حتی بارش اندکی باران حین عمل آوری چسب کاشت آرماتور میتواند ظرفیت مقاومت فیزیکی اتصال فولادین در بتن را تحت تاثیر منفی بگذارد. قاعدتاً برای کاشت میلگرد در سوراخهای مرطوب و یا پر از آب حتماً از چسب کاشت آرماتور با شرایط مقاومت فیزیکی و شیمیایی مطلوب استفاده کنید.
بتن خشک:
به بتن کاملا سخت شده گفته میشود که سطح رطوبت آن با شرایط جوی غیر رسوبی اطراف خود در تعادل همیشگی قرار دارد.
بتن اشباع شده:
به بتن کاملاً سخت شده گفته میشود که مدت زمان زیادی را به طور کامل در آب مانده باشد تا حجم آب کافی را جذب نماید. این بتنها پس ازجذب آب سطح شفافی دارند و آب راکد شده را دفع میکنند.
بتن مستغرق:
بتن سخت شده که با آب کاملاً پوشیده شده است.
سوراخ پر از آب:
به سوراخهای حفر شده در بتن برای اتصال آرماتور گفته میشود که کاملاً تمیز هستند؛ اما از آب پر شدهاند. این سوراخها در زمان نصب قطعات کاشت دارای آب کاملاً ساکن میباشند.
بررسی شرایط محیط در عملکرد انواع چسب کاشت آرماتور
همان طور که میدانید، دمای بتن به عنوان بستر زیر لایه میتواند بر اتصال کاشت فلزی تاثیر منفی بگذارد. در نگاه کلی این تأثیر عامل مهم و کلیدی برای کل پروسه نصب در طول فرآیند عمل آوری چسب کاشت آرماتور میباشد. با این وجود بررسی شرایط حین کار نیز حائز اهمیت است. در نگاه کلی انواع چسب کاشت آرماتور اکریلیکی برای نصب شدن در هوای سرد عملکرد عالی دارند. اما در هواهای گرمتر به سرعت خشک میشوند. توصیه شده است که چسب کاشت آرماتور اکریلیکی را در دمای زیر صفر درجه سانتیگراد نصب کنید.
زمان سخت شدن سریع چسب در مواردی حتی مزیت بزرگی است. قاعدتا چسبهای اکریلیکی در هوای گرم خیلی سریع عمل میکنند. لذا لازم است تا نصاب کاشت آرماتور از مدت زمان ژل تایم و عمل آوری و سخت شدن آن اطلاع کامل داشته باشد. در نظر داشته باشید که همان چسب اکریلیکی که در مدت زمان ۲۴ ساعت با دمای ۱۴ درجه فارنهایت سخت میشود، ممکن است با حضور در دمای ۱۰۰ درجه فارنهایت تنها به مدت زمان ۲۰ دقیقه برای عمل آوری و سخت شدن نهایی نیاز داشته باشد.
ژل تایم یا همان زمان کار در انواع چسب کاشت آرماتور به طور قابل توجه کوتاهتر از زمان عمل آوری و سخت شدن آنها است. لازم به ذکر است که برای اکثر چسبهای کاشت آرماتور نصب شده روی بتن در حالت اشباع با آب، زمان پخت دو برابر است. لذا در این صورت حتما بازه زمانی ذکر شده برای حصول بهترین عملکرد را رعایت نمایید.
انواع چسب کاشت آرماتور اپوکسی برای کار در شرایط معتدل و هوای گرمتر بهترین هستند. چرا که در هوای گرم مدت زمان سخت شدن بالاتری به نسبت از چسبهای اکریلیکی دارند. مدت زمان سخت شدن چسب اپوکسی در دمای 10 درجه سانتیگراد۵۰ ساعت است. البته با حضور در دمای 38 درجه سانتیگراد این مقدار تا حد ۲۴ ساعت کاهش پیدا میکند. نصابانی که از چسب کاشت آرماتور اپوکسی برای نصب میلگردها استفاده میکنند، میدانند که این متریال قابلیت عالی در کاشت عمیق رولپلاک میلگرد دارد. از آنجا که مدت زمان کار سخت شدن چسب اپوکسی طولانیتر از چسب اکریلیکی است، قدرت مانور بهتری در اجرای روش صحیح کاشت دارند. لذا عموم نصابان استفاده از چسبهای اپوکسی را ترجیح میدهند. البته در این مورد نیز برای اعمال چسب در بتن اشباع شده از آب، زمان پخت دو برابر است که باید در حین کار حتماً رعایت نمایید.
در اینجا بهتر است به یک مثال کاربردی از نحوه انتخاب نوع قطعه کاشت برای نصب عمیق میلگردها در یک سوراخ پر از آب حفاری شده در سطح بتن اشاره کنیم. قاعدتا سطح دمای حفره در طول شبانه روز متغیر است و ممکن است از دمای ۸۰ درجه فارنهایت در طول روز به دمای 27 درجه سانتیگراد در زمان شب کاهش پیدا کند. در چنین شرایطی بهتر است از کدام نوع چسب کاشت آرماتور استفاده کنیم؟
در ابتدا باید بدانید که برای نصب و اجرای کاشت میلگردها به چسب اپوکسی نیاز داریم. سپس لازم است تا از مشخصههای محصول اطلاعات کافی را کسب نمایید. در این مرحله لازم است تا شرایط محل نصب را بررسی کرده و ویژگیهای قابل قبول آن برای نصب چسب کاشت آرماتور اپوکسی را بررسی کنید. این ویژگیها باید تمام شرایط ایدهال نصب چسب کاشت میلگرد را تامین نمایند.
به عنوان مثال در اتصال میلگرد برای اعمال چسب اپوکسی این طور مطرح است که میتوانیم آنها را در سوراخ پر از آب با دمای 4 الی 38 درجه سانتیگراد نصب کنیم. شما میتوانید از چسب کاشت میلگرد اپوکسی برای نصب رولپلاک میلگرد در بتن ترک خورده و یا بدون ترک استفاده کنید. در این مرحله لازم است تا نکات کلیدی دیگر مانند عوامل انتخاب با در نظر گرفتن الزامات کد ساختمان را بررسی نمایید.
الزامات آیین نامه ای ساختمان
در آیین نامه بین المللی ساختمان (IBC) که توسط موسسه بتن آمریکا (ACI 318) تهیه شده است، به طور تخصصی به الزامات آییننامهای ساختمان برای شکل گیری بتن سازه اشاره شده است. هر اتصالی که قرار است در طول برنامه اجرای سازهای برای انتقال بارهایی خاص استفاده شود، باید طبق الزامات ACI31814 از فصل ۱۷ آیین نامه ساختمان تدارک دیده شده باشد. در این آیین نامه تخصصی به جزئیات چگونگی اتصال قطعات فلزی در بتن اشاره شده است. این الزامات شامل بخشهای متعدد و حتی حضور سناریوهای متفاوت از روشهای اتصال بتن میشود. تا جاییکه حتی به چگونگی طراحی عناصر ساختاری متصل به بتن، چگونگی ساخت اتصالات مربوط به ایمنی سازه و روشهای طراحی سیستمهای آبپاش، لولههای معلق و یا نصب ریلها در بتن اشاره شده است. بر طبق قواعد مطرح شده در این آییننامه میتوانید هر بخش الحاقی بتن را از طریق اتصالات فولادین متصل نمایید.
در سازههایی که کاملاً تحت تاثیر بارهای لرزهای هستند، طراحی اتصالات فولادین بتن باید برای استفاده در بتن ترک خورده مناسب باشند. زیرا در طراحی لرزهای سازه فرض میکنند که بتن ترک خورده است. این بدان معنی نیست که بتن سازه از قبل ترک خورده است. بلکه اغلب ساختارهای بتنی پس از گذشت 31 روز و تکمیل شدن تمام ویژگیهای آن دچار ترک میشوند. اما اتصالات مناسب بتنهای ترک خورده با پیش فرض ایجاد ترک در ساختار نهایی بتن سخت شده استفاده میشوند. به شکلی که در آزمایشهای شبیه ساز شده برای محاسبه تحمل کششی بتن فرض بر این است که یک ترک عمیق درست از محل اتصال فولادین بتن عبور میکند.
این شبیه سازی تماماً برای تشریح رویدادهای لرزهای طراحی شده است. رویداد لحظهای زمانی رخ میدهد که بر بتن بارگذاری بسیار زیادی اعمال شده باشد. این بارگذاری میتواند به شکل ایجاد نوسانات لرزهای باشد که در نهایت به خلق ترک در محل اتصال قطعات فولادین میانجامد. زیرا حفره اتصال محتملترین مکان ضعیف شده بتن برای وقوع ترک است. این در حالی است که باید قطعه اتصال نصب شده، از مقاومت کششی کافی برای تحمل بار وارد شده از جانب ترک لرزهای سازه را داشته باشد.
برای به دست آوردن تاییدیه بتن ترک خورده سری آزمایشهای استاندارد ACI135502 برای تحلیل اتصالات مکانیکی و ACI135504 برای تحلیل اتصالات متکی بر چسب کاشت آرماتور تدوین شده است. اتصالات اضافه شده به بتن باید الزامات فنی در انجام این آزمایشها را تامین نمایند. قاعدتاً هر محصولی که بتواند گزارش ارزیابی معتبری از این آزمایشات را تایید نماید، مناسب نصب در بتن لرزهای و مستعد ترک خوردن میباشد. از این محصول میتوانید در سازههای بتنی با مجاورت بارهای لرزهای، وقوع بارهای شدید و یا تأمین ایمنی جانی و استاتیکی سازه استفاده کنید.
با وجود تمام الزامات کلیدی از طراحی اتصالات سازههای لرزهای برای وقوع باد و ایجاد بارهای لرزهای لزوما نیازی به در نظر گرفتن تمامی روشهای استاندارد طراحی ندارید. اما بسته به الزامات طراحی سازه میتوانید از اتصالات واجد شرایط برای وصل شدن به بتن ترک خورده و یا بدون ترک استفاده کنید.
تقریباً تمامی تولیدکنندگان انواع اتصالات بتن، میخواهند که بدون در نظر گرفتن شرایط کاربردی اتصال، گزارشی کامل از ارزیابی آنها در یک آزمایش معتبر داشته باشند. در عین حال بسیاری از آنها به اتصالات مورد تایید برای نصب شدن در بتن ترک خورده نیاز دارند. حتی اگر قرار است این اتصال را بر سازهای با کمترین احتمال وقوع بارهای لرزهای اعمال نمایند.
از دیگر الزامات آیین نامه ساختمانی که به طور خاص به آیین نامه بین المللی ساختمان (IBC) اشاره دارد، در مورد اتصالات پس از نصب سازه در داخل بتن سخت شده است. این آییننامه بیان میدارد که چگونه باید سطح بازرسیهای ویژه دورهای در طول مراحل نصب میلگردها را داشته باشید.
این بازرسی باید توسط پرسنل آموزش دیده و مجاز انجام شود. برای منظور صلاحیت افراد توسط AHJ و یا مقام قضایی دارای صلاحیت عمرانی برای افراد آموزش دیده صادر میشود. در عین حال نوع بازرسی نیز در بیانیهای به شکل مستمر و یا اداری تعیین خواهد شد. به شکلی که کل بازرسی هر چند وقت یکبار به شکل دورهای انجام خواهد شد. تعیین مدت زمان دورههای بازدید نیز کاملا وابسته به اندازه کار تعیین میشود.
اگر چه در دستورالعمل IBC صراحت مشخص نشده است که بازرسی دورهای در ابتدای مراحل نصب اتصال بتن صورت میگیرد و یا منوط به بازدیدهای دورهای در فواصل زمانی هنگام نصب اتصالات در همان پروژه باشد، لکن بازه زمانی میان بازرسیها کاملاً وابسته به حساسیت کار پروژه و همچنین تعداد اتصالات نصب شده در محل پروژه است که اغلب توسط شخص مهندس بازرسی بازه زمانی مذکور تعیین خواهد شد.
بررسی سربار بودن و یا نبودن اتصال فولادین بتن از دیگر الزامات نهایی کد ساختمان است. معمولاً برای اتصال تاسیسات سقفی و یا بالاسری از اتصالات مکانیکی استفاده میشود. اگر چه میتوان از چسب کاشت آرماتور برای اتصال تاسیسات سقفی استفاده کرد؛ اما در کل استفاده از اتصالات شیمیایی در چنین شرایطی توصیه نمیشود.
اگر از اتصال چسب کاشت در فضاهای بالاسری استفاده شود، طبق شرایط آیین نامه ACI31814 مقدار قدرت اتصال با اعمال ضریب کاهش 0.55 محاسبه خواهد شد و در عین حال چنین اتصالی باید حتماً توسط فرد نصاب که دارای گواهینامه ACI است، انجام پذیرد. مگر آنکه شخص مهندس ناظر با تسلط کافی در شرایط پروژه استفاده از دیگر افراد را مجاز تلقی کرده باشد. توجه داشته باشید که این توضیحات اخیر فقط در مورد اتصالات شیمیایی با استفاده از چسب کاشت آرماتور صادق است و در مورد اتصالات مکانیکی اعمال نمیشود.
بسترها
همان طور که قبلاً در ابتدای مقاله ذکر کردهایم، به مادهای که اتصال در آن قرار می گیرد، اصطلاحاً بستر گفته میشود. بسترها میتوانند بتن با وزن معمولی، بتن سبک، بتن نصب شده روی عرشه فلزی، فضاهای بنایی بر پایه ساختارهای بتنی (CMU، دوغاب یا توخالی)، ساختارهای بنایی تقویت نشده و یا حتی آجر و سفال باشد.
از هر نوع اتصال نمیتوانید برای قرار گرفتن در هر نوع بستر استفاده کنید. برای این منظور لازم است تا راهنمای انتخاب محصول سازنده انواع اتصال را بررسی کنید. در این بروشورهای راهنما به طور دقیق از بستر مناسب برای اتصال قطعات کاشت صحبت شده است. لذا به راحتی میتوانید نوع بستر مناسب هر اتصال از نوع چسبی و یا پیچی و… را بررسی کنید. در بسیاری از موارد اتصال مناسب بتن، اتصالی مناسب برای CMU و یا بسترهای بنایی نیست. عکس این ماجرا نیز صادق است.
اصول تنظیم اتصال کاشت بولت
موقعیت قرارگیری اتصالات مانند نزدیکی به لبه بتن از دیگر ملاحظات کلیدی است که در انتخاب نوع اتصال کاشت تاثیرگذار است. در عین حال مقدار فاصله قطعات کاشت با مقدار ضخامت زیر لایه نیز مورد بحث جدی قرار دارد. برای برقراری اتصال کاشتهای نزدیک به لبه بتن، استفاده از اتصالات پیچی و یا اتصالات چسبی بهترین هستند. چرا که هیچ نیروی انبساطی را به بتن تحمیل نمیکنند.
البته انتخاب نوع اتصال کاملاً وابسته به طراحی سازنده دارد. الگوی طراحی سازنده و همچنین قطر اتصال، حتی در اتصالات پیچی با قطر بزرگ نیز حائز اهمیت است. در چنین شرایطی توصیه شده است که محل کاشت به مقدار 4/45 سانتی متر از لبه بتن و به مقدار 7/62 سانتی متر از یکدیگر (محاسبه مرکز به مرکز) فاصله داشته باشند. اما برای اتصالات انبساطی ماجرا کمی متفاوت است. چرا که این اتصالات با اعمال نیروهای انبساطی بر جدارههای بتن عمل میکنند. لذا باید از فاصله دورتری به نسبت لبه بتن و به نسبت یکدیگر در سطح بتن کاشته شوند.
در یک قاعده کلی فواصل نصب اتصالات از لبه بتن و از یکدیگر کاملاً وابسته به قطر قطعات کاشت بتن است. هر اندازه قطر قطعات کاشت بتن بزرگتر باشد، لاجرم باید آنها را در فاصله دورتری از لبه بتن نصب نماییم. در عین حال ضخامت خود بستر بتن نیز از دیگر عوامل مهم و کلیدی است که گاها مورد توجه جدی قرار نمیگیرد. قاعدتاً اتصالات باید در سوراخهایی که عمق آنها کمتر از ضخامت بتن است، نصب شوند.
حفاری در بتنهای نازک نه تنها باعث ایجاد مشکلات ضد آب نبودن اتصال هستند؛ گاها میتوانند باعث ضعیف شدن مقاومت فیزیکی اتصال نیز شوند. اگر ملزم به نصب اتصال در بتنهای نازک هستید، توصیه میشود که از اتصالات مکانیکی استفاده کنید. عموم اتصالات مکانیکی اغلب برای حضور در بتنهای نازک مناسب هستند. البته در این باره بررسیهای دقیقتری را انجام دهید. زیرا همیشه و در هر پروژه این قاعده صادق نیست.
بررسی ظرفیتهای مکانیکی اتصالات بتنی
ظرفیت تحمل بار هر اتصال الحاق شده به بتن متفاوت است. در اکثر موارد لازم است تا تحت مشورت یک مهندس آگاه با مد نظر قرار دادن مهار شیمیایی در مقابل مهار مکانیکی نوع اتصال مناسب را انتخاب کنید. چرا که باید بررسی کنید که اتصال ایجاد شده از قطر عمیق و جاسازی مناسبی در بسترهای بتنی برخوردار است. در این باره چندان توجه جدی بر عمق کاشت اتصالات نداریم. چرا که اغلب اتصالات پیچی و یا اتصالات انبساطی میتوانند ظرفیتهای مقاومت برشی و کششی مشابهی داشته باشند. اگر ضخامت بتن برای حفاری فراتر از 30 سانتی متر مناسب است، استفاده از اتصالات کاشت بر پایه استفاده از چسب کاشت آرماتور توصیه میشود.
برای این منظور انواع میلههای نخی و یا میلگردها با طول زیاد برای پشتیبانی عمیق حفاریهای ایجاد شده در دسترس هستند. اما در کل لازم است تا همواره ملاحظات سازنده اتصالات بتنی را بررسی کنید. لازم است تا با مطالعه دفترچههای اطلاعاتی سازندگان بررسی کنید که برای چه طول حفاری و چه قطر سوراخ ایجاد شده میتوانید از چه نوع اتصال کاشت بتن استفاده نمایید.
موانع محل کار چه هستند؟
پیش بینی برای ملاحظات نهایی انتخاب قطعات کاشت دشوار است. در عین حال گاها در پروسه انتخاب و مراحل نصب اتصالات بتن با چالشهای جدی مواجه هستیم. قاعدتا شرایط محل کار همواره متغیر و غیر قابل پیش بینی است. با این وجود استفاده از اتصالات ریختهگری شده انتخاب مناسبی برای نصب در بتن هستند. اما آیا میتوانیم پروسه نصب مناسب آنها در محل پروژه را تضمین کنیم؟ متاسفانه همواره در مراحل نصب اتصالات کاشت بتن چالشهایی وجود دارد که به قرار زیر هستند.
مراحل کاشت اتصالات توسط چه کسی با چه میزان از مهارت علمی و عملی انجام میشود؟
آیا حفاری سوراخها به درستی انجام شده است؟
آیا نصاب از محدوده دمایی مناسب برای نصب چسب کاشت آرماتور اطلاع دارد و این را رعایت میکند؟
آیا پرسنل مراحل کار مانند پیمانکاران فرعی بتن و اجرای اسکلت از قبل هماهنگ شدهاند؟
آیا هماهنگیهای لازم برای حضوری بازرسی ماهر در محل پروژه و بررسی نصب صحیح اتصالات صورت گرفته است؟
آیا از نازل مناسب برای تزریق چسب کاشت آرماتور استفاده میشود؟
آیا پرسنل نصاب و مدیران پروژه از الزامات گرد و غبار سیلیس و تاثیر آن در شرایط نصب اطلاع دارند؟ و در صورت اطلاع آیا الزامات OSHA را رعایت میکنند؟
آیا نصابان از نوع برس مناسب برای تمیز کردن سوراخ حفاری شده و یا انتخاب نوع چسب مناسب شرایط حفاری اطلاع دارند؟ در صورت اطلاع آیا متریال مناسب در اختیار آنها قرار گرفته است؟
همگی این چالشها در هر پروژه کاشت اتصال بتن حضور دارند. اما با آموزش مناسب و کافی میتوانیم به خوبی از کنار این چالشها عبور کنیم. در عین حال استفاده از تجهیزات تخصصی برای غلبه بر این چالشها، کلیدی هستند. مثلا میتوانیم از تجهیزات ویژه مانند متههای استخراج گرد و غبار که دارای جاروبرقی هستند، استفاده کنیم. این متهها طبق رتبه بندی مناسب با طراحی فیلترهای HEPA برای کاهش مشکلات حفاری بتن و تمیز کردن سوراخها ساخته شدهاند و در کاهش احتمال خسارات OSHA نیز تاثیرگذار هستند.
پس از خواندن این مقاله با پروسه طولانی از شرایط انتخاب انواع اتصالات کاشت بتن مواجه هستید. ممکن است حالا به این نتیجه برسید که از بهترین اتصال کاشت برای پروژه تخصصی خود استفاده نمیکنید. قاعدتاً وقوع اشتباهات ناگزیر است. اما همه میدانیم که دانستن نیمی از نبرد است. لذا همه ما این فرصت را داریم که برای پروژههای بعدی تصمیمات بهتری داشته باشیم.
به خاطر داشته باشید که اگر چه هر سازنده دستورالعمل نصب خاص خودش را دارد؛ اما همواره عوامل خاصی حضور دارند که بر مراحل انتخاب اتصال کاشت تاثیر میگذارند. مادامی که در حال طراحیها و نصبهای خود هستید، توصیه میکنیم که همواره بدترین شرایط و محدود کنندهترین عامل را در نظر بگیرید. لذا بهتر میتوانید در مورد انتخابی شایسته تصمیم گیری کنید. اما وقتی اتصال شما ناموفق است، در نظر داشته باشید که هر سازنده اتصال کاشت بتن همواره خواهان نصب موفقیتآمیز کاشت است. لذا احتمالاً در پروسه کاشت شرایطی را در نظر نگرفتهاید. به هر صورت سازندگان حرفهای و شرکتهای کارکشته مانند گروه افزیر خوشحال میشوند که به تمامی سوالات و چالشهای شما برای تکمیل پروسه نصب کاشت قطعات فلزی در بتن پاسخ دهند.
نکات تکمیلی برای انتخاب اتصالات کاشت
از مشخصههای فنی اتصالات کاشت پیروی کنید: مهندسان اغلب محصولی را براساس الزامات طراحی سازه تحت شرایط کاملاً خاصی انتخاب میکنند که ممکن است در نقشهها و طرحهای مقدماتی به جزئیات آنها اشاره نشده باشد و یا اصلاً مشخص نشده باشند. لذا توصیه میکنیم که محصولی دیگر هر اندازه با مشخصات یکسان را جایگزین نکنید. مگر آنکه کاملاً مطمئن هستید که تمامی ملاحظات فنی و الزامات طراحی و انتخاب نوع اتصال کاشت بتن را برآورده کردهاید.
از الزامات مهندسی و تمامی محدودیتهای طراحی اطلاع داشته باشید:
متاسفانه هیچ نوع اتصالی برای تمامی شرایط و اتصال به هر نوع سازه طراحی نشده است. به عنوان مثال اتصالی که برای تعبیه عمیق میلگردها عملکرد خوبی دارد، قاعدتاً نیاز به زمان کار طولانیتری به نسبت از اتصال صفحه پایه فولادین در ساختارهای کم عمق دارد.
از محدوده دمایی در هنگام نصب انواع اتصال شیمیایی اطلاع داشته باشید:
همگی محصولات بر پایه اتصالات شیمیایی دارای محدوده دمایی برای نصب در بتن هستند. اما برخی از آنها نسبت به سایرین از شرایط ویژهتری برای حضور محدوده دمایی خاص برخوردار هستند. این بدان معنی است که گاها نمیتوانید از چسب کاشت آرماتور در فاصله زمانی طولانی مدت با عبور از فصل زمستان تا تابستان استفاده کنید.
تمامی الزامات نصب اتصال کاشت بتن را بررسی کنید:
هر اندازه پروسه نصب سادهتری داشته باشید، موقعیت شما در محل پروژه نمایانتر است. قاعدتا برای موفقیت باید به تمامی الزامات نصب تخصصی هر کاشت چه شیمیایی و مکانیکی مسلط باشید. توجه به الزامات باعث میشود تا مسئولیت جدید و جدی برای پیمانکار پروژه ایجاد شود. اما هرگز در رعایت تمامی الزامات نصب اتصالات کاشت بتن کوتاهی نکنید.
روش کاشت میلگرد در تیر بتنی
نیاز به کاشت میلگرد در تیر بتنی به دلایل مختلفی به موجود میآید. دو روش اجرای کاشت میلگرد و آرماتور در بتن عبارتند از:
- کاشت میلگرد در تیر بتنی با استفاده از مواد پایه سیمانی
- کاشت بولت و روش کاشت میلگرد در تیر بتنی با استفاده از مواد اپوکسی
روش کاشت میلگرد در تیر بتنی با استفاده از مواد پایه سیمانی
در پروژههای ساختمانی به دلیل فراموشی در تعبیه ریشههای ستون یا دیوار برشی، اجرای ستون در محلهایی غیر از محل استقرار ستون در نقشه، رفع خطا در محل میلگردهای انتظار و بالاخره عملیات بهسازی و مقاوم سازی ساختمان از روش کاشت پایه سیمانی استفاده میشود (در جاهایی که مقاومت کششی زیادی در میلگردهای کاشت شده نیاز نیست). در روش کاشت میلگرد در تیر بتنی سوراخی به قطر 5 میلیمتر بزرگتر از قطر میلگرد و به طول مهاری آن و یا بیشتر با استفاده از دستگاه مغزهگیر، در بتن ایجاد میشود و داخل آن با حجم دو سوم حفره، ملات روان پر میگردد. ملات روان دارای مواد منبسط شونده و روان ساز میباشد. پس از پر نمودن سوراخ، آرماتور و یا بولت به کمک جک هیدرولیک با فشار به داخل سوراخ رانده شود. مواد داخل حفره در مدت زمان لازم عملآوری میگردد تا ملات به مقاومت مورد نیاز برسد. بدیهی است اگر آرماتور یا بولت کاشت شده آجدار بوده و محیط سوراخ مضرس شده باشد مقاومت کششی آن رضایت بخشتر خواهد بود.
روش کاشت بولت و روش کاشت میلگرد در تیر بتنی با استفاده از مواد اپوکسی
روش کاشت میلگرد در تیر بتنی با استفاده از مواد پایه اپوکسی همانند روش کار کاشت با مواد پایه سیمانی است که در آن به جای سیمان از رزین اپوکسی یا چسب کاشت آرماتور و بولت استفاده میشود. با توجه به چسبندگی فوقالعاده زیاد چسبهای کاشت اپوکسی بتن، بدیهی است که قطر سوراخ و طول مهاری کوچکتر خواهد شد، در نتیجه عملیات سوراخکاری سهل تر میگردد. اما قیمت مواد کاشت اپوکسی گرانتر از مواد پایه سیمانی است. چسبهای کاشت آرماتور اپوکسی قدرت گیرش فوقالعاده زیادی به سطح بتن و فولاد دارند.
کاشت میلگرد در ستون بتنی چیست و چه مزایایی دارد؟
کاشت میلگرد در ستون بتنی یکی از روشهای مطمئن برای تقویت و افزایش مقاومت سازهای است. در این روش با استفاده از چسب کاشت میلگرد با پایه رزینهای مقاوم، آرماتورهای جدید درون سوراخهای ایجاد شده در ستون قرار گرفته و با بتن قدیمی پیوند میخورند. این فرآیند علاوه بر بهبود ظرفیت باربری ستون، امکان تغییر در طراحی یا اجرای الحاقیههای سازهای را نیز فراهم میکند. کیفیت اجرا، انتخاب صحیح قطر و عمق سوراخ، و همچنین توجه به قیمت چسب کاشت میلگرد در تضمین ایمنی و دوام نهایی پروژه بسیار اهمیت دارد.
افزایش ظرفیت باربری فونداسیون با روش کاشت میلگرد
کاشت میلگرد در فونداسیون یکی از روشهای کلیدی برای تقویت و بهبود عملکرد سازههای بتنی است. این تکنیک زمانی بهکار میرود که نیاز به افزایش ظرفیت باربری، اجرای تغییرات در نقشه یا الحاق سازههای جدید وجود داشته باشد. در این فرآیند با استفاده از چسب کاشت میلگرد با پایه رزینهای مقاوم، آرماتورهای جدید در فونداسیون جایگذاری شده و اتصال مطمئنی با بتن موجود ایجاد میکنند. توجه به کیفیت اجرا، عمق و قطر مناسب سوراخها و همچنین بررسی قیمت چسب کاشت میلگرد نقش مهمی در دستیابی به نتیجهای ایمن، بادوام و اقتصادی دارد.
کاشت میلگرد در سقف بتنی؛ افزایش استحکام و ایمنی سازه
کاشت میلگرد در سقف بتنی روشی کاربردی برای افزایش استحکام و اجرای تغییرات سازهای است. این تکنیک بهویژه زمانی استفاده میشود که نیاز به ایجاد الحاقیههای جدید مانند تیرچه، سقف کاذب یا سازههای الحاقی باشد. در این روش با سوراخکاری سقف و استفاده از چسب کاشت میلگرد با پایه رزینهای مقاوم، آرماتورهای جدید در بتن جایگذاری شده و پیوندی محکم میان بتن قدیم و میلگرد ایجاد میشود. رعایت استانداردهای اجرایی، انتخاب قطر و عمق مناسب سوراخ و همچنین توجه به قیمت چسب کاشت میلگرد نقش مهمی در دوام و ایمنی پروژه دارد.
سخن پایانی
کاشت میلگرد و یا هر اتصال فلزی در بتن عملیات کاملاً جدی است که در صورت اجرای درست میتواند سطح مقاومت کافی برای توسعه ساختار سازه را تامین نماید. اگر در پروسه کاشت اتصالات بتن به تمامی الزامات نصب توجه جدی کرده باشید، اتصال ایجاد شده به بخش جدا ناپذیر از سازههای بتنی تبدیل میشود. اما هر گونه کم اطلاعی و یا کم اهمالی در طی شدن مراحل نصب میتواند سلامت کل پروژه را به خطر اندازد.
انتخاب نوع اتصال کاشت بتن تصمیمی تخصصی است. انواع کاشت از نمونههای اتصال مکانیکی تا انواع چسب کاشت آرماتور در سطح بازار، محصول تولیدکنندگان متنوع حضور دارند. هر محصول مخصوص اتصال در شرایطی خاص طراحی شده است. قاعدتاً با مطالعه این مقاله دورنمای مناسبی از ملاحظات فنی برای انتخاب انواع چسب کاشت آرماتور دارید. برای خرید و یا بررسی قیمت چسب کاشت میلگرد میتوانید از خدمات فنی و مهندسی گروه افزیر استفاده کنید. افزیر مجری تخصصی پروژههای مقاوم سازی و توسعه ساختمانهای بتنی است. در صورت لزوم و برای کسب اطلاعات تخصصی میتوانید از خدمات مشاوره فنی کارشناسان خبره افزیر برای هر نوع پروژه کاشت اتصال بتن استفاده کنید. همچنین با استفاده از محاسبه گر آنلاین چسب کاشت می توانید میزان چسب مورد نیاز برای فعالیت عمرانی خود مشاهده کنید.
سلام
در یک ساختمان بتنی مجوز افزایش طبقه گرفته شده است. مقدار چسب کاشت مورد نیاز را چگونه محاسبه کنم؟
پس از معلوم شدن قطر میلگردها و عمق دخول میلگرد با استفاده از محاسبه گر مقدار چسب کاشت افزیر ، میزان چسب مورد نیاز را محاسبه کنید.
سلام
در یک پروژه پس از اتمام سقف اخر و قیچی کردن میلگردهای دیوار برشی مجوز یک سقف بیشتر دریافت شده. ایا امکان کاشت میلگرد برای ادامه دادن دیوار های برشی وجود دارد و چه روشی مناسبتر است ممنون میشم راهنمایی کنید؟؟
سلام
بله با استفاده از چسب کاشت میلگردها کاشته می شود.
با سلام و عرض ادب
تشکر فراوان بابت مطالب بسیار مفیدتون.
سوالم این بود که برای استفاده از چسب اپوکسی آیا بر اساس سایز میلگرد ,اضافه سایز حفره ایجاد شده باید متفاوت باشه یا برای تمام سایزها یک عدد ثابت در نظر گرفته میشه؟ در هر صورت این عدد چقدر هست ؟همون 2 میلیمتر هست ؟حداقل و حداکثر هم داره؟ممنون
با سلام و احترام برای محاسبه میتوانید به صفحه “محاسبه مقدار چسب کاشت میلگرد موردنیاز” مراجعه فرمایید.
سلام و خسته نباشید
در کاشت میلگرد از چه نوع چسبی استفاده می گردد ؟ و آیا میتوان از چسب های اپوکسی استفاده گردد ؟
با سلام و احترام
چسب کاشت میلگرد مخصوص و بولت بر پایه رزینهای اپوکسی، پلی استر و وینیل استر که با ترکیبات شیمیایی و ویژگیهای فنی متنوع تولید میشوند.
چسب کاشت میلگرد علاوه بر رزین های پلیمری موجود در ترکیباتشان، دارای افزودنیهایی میباشند که عبارتند از: افزایش دوام در مقابل اثر مخرب کننده اکسیژن محیط. مواد نرم کننده که سبب افزایش انعطاف پذیری چسب کاشت و کاهش دمای تبدیل شیشه ای (Tg) میگرد