طراحی مقاطع والپست ساخته شده با IPE
– طبق پیوست ششم استاندارد 2800، وال‌پست‌های قائم تحت عنوان وادار قائم و وال پستهای افقی به نام تیرک یا وادار افقی شناخته میشوند. هنگامی که طول دیوار از 4 متر گریز نماید، اجرای وادار قائم و هنگامی که ارتفاع آزاد دیوار از 3.5 متر تجاوز کند، اجرای تیرک با وادار افقی به منظور کاهش ارتفاع آزاد دیوار، الزامی تلقی می‌گردد.
– فاصله جداسازی دیوار از ستون‌ها به اندازه 0.01 ارتفاع کف تا کف طبقه، در نظر گرفته شود.
– فاصله جداسازی دیوار از سقف، باید برابر با بیشترین دو مقدار 25 میلی‌متر و حداکثر خیز دراز مدت تیر، در نظر گرفته شود.
– ابعاد و فواصل مقطع IPE مورد استفاده به عنوان وال پست، با در نظر گرفتن عوامل موثر، در جداول مندرج در نشریه 819، مشخص گردیده. طبق ضابطه 819 مرکز تحقیقات وزارت راه، مسکن و شهرسازی، فاکتورهای تعیین کننده مقاطع مناسب وال پستها به شرح زیر است :
- ارتفاع دیوار
- ضخامت دیوار
- تعداد طبقات ساختمان
- مصالح ساختمان
- سرعت باد غالب در منطقه
- میزان ریسک‌پذیری منطقه در برابر زلزله
طبق بند 3-2 ضابطه 819 : دیوار بلوکی باید به نحوی به سازه متصل گردد که عملکرد مورد نظر قطعه دیوار در پدیده‌هایی چون خیز تیرهای کف و سقف، جابجایی نسبی طبقات، تنش خارج از صفحه از جمله باد، ضربه حین بهره برداری و زلزله تامین شود.به دلیل مقاومت کششی به نسبت پایین بلوک‌های مصالح بنایی، حساسیت در اجرای جزئیات بالا بوده و ضروری است جزئیات اجرایی اتصالات با دقت بالا انجام گردد. نحوه اجرای اتصالات، در قسمت ضوابط اجرای وال پستها، بیشتر مورد بررسی قرار گرفته است.
در ادامه، جداول مربوط به فواصل و ابعاد مقطع IPE مورد استفاده به عنوان وال پست، طبق نشریه 819، آورده شده است .
ضوابط اجرایی پیوست ششم نشریه 2800 درباره وال پستها:
– اتصالات وادارهای قائم به کف و زیر سقف، به ترتیب باید مفصلی و تلسکوپی باشد. به منظور ایجاد اتصال لغزشی (تلسکوپی)، به هیچ عنوان نباید وادار قائم به نبشی‌های تعبیه شده به منظور ایجاد اتصالی تلسکوپی در زیر سقف یا تیر موجود، جوش شوند.
– برای مهار تیرک‌ها یا وادارهای افقی، می‌بایست در نزدیکی ستون‌ها، وادارهایی قائم اجرا شود. تیرک‌ها میتوانند با اتصالات جوشی به وادارها نصب شوند. در صورت نیاز به اتصال وادارهای افقی به ستون‌های کناری، می‌بایست از اتصالات کشویی استفاده نمود. تیرک باید به طور کامل روی دیوار بنشیند و اﺗﺼﺎل اﻧﺘﻬﺎی ﺗﯿﺮک ﺑﻪ ﺳﺘﻮن ﻧﯿﺰ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻧﺸﯿﻤﻦ ﺑﺎ ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﺟﺎﺑﺠﺎﯾﯽ در راﺳﺘﺎی دﯾﻮار همراه باشد.توجه نمایید که بار ثقلی دیوار فوقانی نباید به تیرک منتقل شود.
– توجه کنید که به منظور عدم ایجاد مانع برای تغییر شکل تیر در ناحیه مفصل پلاستیک، وادار انتهایی جهت مهار تیرک افقی، باید حداقل در فاصله یک متری از بر ستون، ایجاد گردد.
– جداسازی دیوار از ستون و زیر سقف باید با استفاده از مصالح متراکمی چون پشم سنگ ویا پلی استایرن، انجام گردد.
– جهت کنترل حرکت خارج از صفحه دیوار، می‌توان از ناودانی، بستهای ارتجاعی و همچنین نبشی‌های جوش داده شده به هم، استفاده نمود. المان‌های کنترل کننده حرکان خارج از صفحه دیوار، میتوانند با استفاده از اتصالات پیچی و همچنین جوشی، به ستون و زیر سقف یا تیر موجود، نصب شوند.
جزئیات اتصالات وال‌پست‌ها
طبق پیوست ششم، اتصالات اجزای میانقابی به قابی که درون آن قرار گرفته شامل نبشی‌های منقطع، نبشی‌های پیوسته (برای ساختمان‌های با اهمیت بالا)، رول‌بولت‌ها، بستهای ارتجاعی، بست دیوار و میلگردهای بستر می‌باشند.
نبشی‌های منقطع: نبشی‌های منقطع به کمک رول بولت‌ها به قاب متصل میشوند ولی نباید با والپست و دیوار اتصال گیردار داشته باشند و تنها باید جابجایی خارج از صفحه دیوار را مهارکنند.
نبشی پیوسته: کارایی نبشی پیوسته شبیه به کارایی نبشی منقطع است با این تفاوت که برای ساختمان‌ها با اهمیت زیاد بکار برده میشوند.
بستهای ارتجاعی: بست ارتجاعی یا بست رادیکالی به کمک رول‌بولت‌ها به ستون و بلوک‌ها متصل شده و با برخورداری از خاصیت فنری، حرکت درون صفحه دیوار را فراهم میکند.
میلگرد بستر: میلگرد بستر در دیوارهای سفالی، سیمانی، آجری این روش اتصال رایج تر است. میلگردهای بستر بصورت افقی روی بلوک‌ها سوار میشوند و اتصال گیرداری بین میلگرد بستر و دیوار وجود ندارد، تنها اتصال میلگرد بستر اتصال جوشی با وال‌پست‌های کناری و میانی می‌باشد.
برای آشنایی با اهمیت میلگرد بستر در وال پست میتوانید مقاله جامع ” نقش میلگرد بستر در وال پست ” را مطالعه فرمایید.
در ادامه جزئیات اجرای وال پست با اتصالات کشویی و همچنین اتصالات ارتجایی، در قالب عکس، آورده شده است.
