نشریه 819 : پس از وقوع زلزله‌های متعدد در کشور ایران و برآورد خسارات وارده به زیرساخت‌ها، مطالعات گسترده‌ای به منظور مقاوم سازی ساختمان‌ها در برابر زلزله انجام شد. این مطالعات و تحقیقات منجر به ارائه ضوابط ویژه‌ای برای طراحی لرزه‌ای سازه‌ها شد، بعلاوه در کنار آن، آیین‌نامه‌ها و مقررات جداگانه‌ای پیرامون اجزای غیرسازه‌ای منتشر شد. یکی از این ضوابط و آیین نامه‌ها، ضابطه 819- مربوط به مرکز تحقیقات وزارت راه، مسکن و شهرسازی است. در این آیین نامه، درباره انواع وال پست و همچنین طراحی آنها پرداخته شده است.
پیوست ششم نشریه 2800 : پس از تغییراتی که در آیین نامه‌ها و مقررات ملی ساختمان شکل گرفت، در نشریه 2800 نیز بازبینی‌هایی انجام شد. نتایج این بازبینی‌ها اضافه شدن پیوستی به نشریه 2800 بود. این پیوست که تحت عنوان پیوست ششم منتشر شد، بیشتر به ضوابط طراحی و اتصالات اجزای غیرسازه‌ای به اجزای سازه‌ای مربوط میشود.طبق این پیوست اجزای غیرسازه‌ای معماری ساختمان شامل دیوار خارجی، تیغه و دیوار داخلی، نماکاری، جان پناه و راه‌پله است که در اینجا پیرامون دیوارهای غیرسازه‌ای بحث خواهد شد.
ضوابط طراحی وال پست با مقطع ناوادنی (UNP) بر اساس دو منبع ذکر شده، به شرح زیر جمع آوری شده است :
– طبق پیوست ششم استاندارد 2800، وال‌پست‌های قائم تحت عنوان وادار قائم و وال پستهای افقی به نام تیرک یا وادار افقی شناخته میشوند. هنگامی که طول دیوار از 4 متر گریز نماید، اجرای وادار قائم و هنگامی که ارتفاع آزاد دیوار از 3.5 متر تجاوز کند، اجرای تیرک با وادار افقی به منظور کاهش ارتفاع آزاد دیوار، الزامی تلقی می‌گردد.
– فاصله جداسازی دیوار از ستون‌ها به اندازه 0.01 ارتفاع کف تا کف طبقه، در نظر گرفته شود.
– فاصله جداسازی دیوار از سقف، باید برابر با بیشترین دو مقدار 25 میلی‌متر و حداکثر خیز دراز مدت تیر، در نظر گرفته شود.
– ابعاد و فواصل مقطع ناودانی (UNP) مورد استفاده به عنوان وال پست، با در نظر گرفتن عوامل موثر، در جداول مندرج در نشریه 819، مشخص گردیده. طبق ضابطه 819 مرکز تحقیقات وزارت راه، مسکن و شهرسازی، فاکتورهای تعیین کننده مقاطع مناسب وال پستها به شرح زیر است :
- ارتفاع دیوار
- ضخامت دیوار
- تعداد طبقات ساختمان
- مصالح ساختمان
- سرعت باد غالب در منطقه
- میزان ریسک‌پذیری منطقه در برابر زلزله
طبق بند 3-2 ضابطه 819 : دیوار بلوکی باید به نحوی به سازه متصل گردد که عملکرد مورد نظر قطعه دیوار در پدیده‌هایی چون خیز تیرهای کف و سقف، جابجایی نسبی طبقات، تنش خارج از صفحه از جمله باد، ضربه حین بهره برداری و زلزله تامین شود.به دلیل مقاومت کششی به نسبت پایین بلوک‌های مصالح بنایی، حساسیت در اجرای جزئیات بالا بوده و ضروری است جزئیات اجرایی اتصالات با دقت بالا انجام گردد. نحوه اجرای اتصالات، در قسمت ضوابط اجرای وال پستها، بیشتر مورد بررسی قرار گرفته است.
در ادامه، جداول مربوط به فواصل و ابعاد مقطع ناودانی (UNP) مورد استفاده به عنوان وال پست، طبق نشریه 819، آورده شده است .
