وال پست با مقطع نبشی

خانه ❯ وال‌ پست‌ها ❯ وال پست با مقطع نبشی

وال‌پست‌های با مقطع نبشی یا L-shaped Wall Post از پرکاربردترین وال‌پست‌ها در صنعت ساختمان‌ هستند که برای طراحی و اجرا مورد استفاده قرار می‌گیرند و از نظر اقتصادی نیز مقرون به صرفه هستند. در چند سال اخیر و پس از رخداد زلزله‌های متعدد در ایران توجه ویژه‌ای به مقاوم سازی بخش‌های غیرسازه‌ای ساختمان در برابر زلزله انجام پذیرفت؛ دیوارهای داخلی و دیوارهای پیرامونی که از مهمترین بخش‌های غیرسازه‌ای ساختمان هستند نقش ویژه‌ای در عملکرد سازه در هنگام زلزله دارند، اگر این دیوارها در لبه به درستی مهار شوند و یا با اتصالات مناسب به قاب‌های میانی متصل شوند، سازوکار مناسبی در هنگام زلزله ارائه می‌دهند. وال‌پست‌های با مقطع نبشی به عنوان وال‌پست میانی و یا وال‌پست کناری برای اتصال به قاب سازه‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرند و به کمک اتصالات مخصوص، سیستمی یکپارچه را تشکیل می‌دهند که عملکرد دیوار و قاب را در برابر نیروهای جانبی بزرگی مانند نیروی زلزله بهبود می‌بخشد. وال‌پست‌های با مقطع نبشی از دو ورق فولادی که با زاویه 90 درجه به هم جوش شده‌اند ساخته شده و در ابعاد و اندازه‌های مختلف توسط شرکت مقاوم سازی افزیر ارائه می‌شوند. اتصال بین وال پست‌های ساخته شده از نبشی و دیوارها از مهمترین بخش‌های طراحی و اجرای وال‌پست‌ها می‌باشد که درباره الزامات و ضوابط آنها در آیین‌نامه‌های مختلف عمران و شهرسازی صحبت شده است.

ضوابط طراحی وال پست ها
ضوابط اجرایی وال پست ها

طراحی وال پست با مقطع نبشی

ضوابط مربوط به طراحی وال‌پست‌ها در دیوارهای غیرسازه‌ای در پیوست ششم نشریه 2800 ساختمان و ضابطه 819- مرکز تحقیقات راه‌، مسکن و شهرسازی تحت عنوان “راهنمای طراحی و جزئیات اجرایی دیوارهای غیرسازه‌ای” گنجانده شده است که در ادامه ابتدا به بررسی الزامات و مقررات طراحی وال پست درضابطه 819 خواهیم پرداخت و سپس پیوست ششم نشریه 2800 را بررسی خواهیم کرد.
در ضابطه 819 به طور کامل درباره ضوابط طراحی مقاطع وال پست و اتصالات بین وال پست و دیوار غیرسازه‌ای صحبت شده.
مطابق ضابطه 819، طبق بند 2-2-1-1 فاکتورهای تاثیرگذار بر انتخاب ابعاد مقطع وال پست ساخته شده با نبشی به
شرح زیر می باشد:

• ارتفاع دیوار
• ضخامت دیوار
• تعداد طبقات ساختمان
• مصالح ساختمان
• سرعت باد غالب در منطقه
• میزان ریسک‌پذیری منطقه در برابر زلزله
در ادامه جدول طراحی مقاطع نبشی طبق فاکتورهای بالا برای دیوارهای خارجی ساختمان آورده شده است:

الف) ساختمان سه طبقه و کمتر

در تمامی سرعت های باد
ساختمان سه طبقه و کمتر، میزان خطرپذیری نسبی منطقهA=0.3 , 0.35*0.2 , 0.25		مقطع پیشنهادی: ضخامت دیوار 15 سانتی متر
نوع دیوار		فاصله بین المان نگه‌دارنده قائم (WALLPOSTS) به متر:
نوع دیوار		0.1-0.2	2-3	3-4
تمامی طبقات	دیوار ساخته شده از بلوک AAC	4L30H150	4L40H150	4L40H150
	دیوار ساخته شده از بلوک لیکا و سفال	4L30H150	4L40H150	4L40H150
	دیوارهای آجری	4L40H150	4L40H150	4L50H150

ب) ساختمان های شش طبقه

در تمامی سرعت های باد
ساختمان شش طبقه، میزان خطرپذیری نسبی منطقه A=0.3, 0.35g		مقطع پیشنهادی: ضخامت دیوار 15 سانتی متر
نوع دیوار		فاصله بین المان نگه‌دارنده قائم (WALLPOSTS) به متر:
نوع دیوار		0.1-0.2	2-3	3-4
طبقات اول تا سوم	دیوار ساخته شده از بلوک AAC	4L30H150	4L40H150	4L40H150
	دیوار ساخته شده از بلوک لیکا و سفال	4L30H150	4L40H150	4L40H150
	دیوارهای آجری	4L40H150	4L40H150	4L50H150
طبقات چهارم تا ششم	دیوار ساخته شده از بلوک AAC	4L30H150	4L40H150	4L50H150
	دیوار ساخته شده از بلوک لیکا و سفال	4L30H150	4L30H150*4L50H150	4L40H100
	دیوارهای آجری	4L40H150	4L40H150	4L50H150

ج) ساختمان های ده طبقه

در مناطق با سرعت کمتر یا مساوی با km/h 100
ساختمان ده طبقه، میزان خطرپذیری نسبی منطقهA=0.2, 0.25g		مقطع پیشنهادی: ضخامت دیوار 15سانتی متر
نوع دیوار		فاصله بین المان نگه ‌دارنده قائم (WALLPOSTS) به متر:
نوع دیوار		0.1-0.2	2-3	3-4
طبقات اول تا سوم	دیوار ساخته شده از بلوک AAC	4L30H150	4L40H150	4L40H150
	دیوار ساخته شده از بلوک لیکا و سفال	4L30H150	4L40H150	4L40H150
	دیوارهای آجری	4L40H150	4L40H150	4L50H150
طبقات چهارم تا ششم	دیوار ساخته شده از بلوک AAC	4L30H150	4L40H150	4L50H150
	دیوار ساخته شده از بلوک لیکا و سفال	4L30H150	4L40H150	4L40H150
	دیوارهای آجری	4L40H150	4L40H150	4L50H150
طبقات هفتم تا دهم	دیوار ساخته شده از بلوک AAC	4L30H100	4L40H150	4L50H150
	دیوار ساخته شده از بلوک لیکا و سفال	4L30H150	4L40H150	4L40H150
	دیوارهای آجری	4L40H150	4L40H150	4L50H150

در مناطق با سرعت باد بیشتر از km/h 100
ساختمان ده طبقه، میزان خطرپذیری نسبی منطقهA=0.2, 0.25g		مقطع پیشنهادی: ضخامت دیوار 15سانتی متر
نوع دیوار		فاصله بین المان نگه ‌دارنده قائم (WALLPOSTS) به متر:
نوع دیوار		0.1-0.2	2-3	3-4
طبقات اول تا سوم	دیوار ساخته شده از بلوک AAC	4L30H150	4L40H150	4L40H150
	دیوار ساخته شده از بلوک لیکا و سفال	4L30H150	4L40H150	4L40H150
	دیوارهای آجری	4L40H150	4L40H150	4L50H150
طبقات چهارم تا ششم	دیوار ساخته شده از بلوک AAC	4L30H150	4L40H150	4L50H150
	دیوار ساخته شده از بلوک لیکا و سفال	4L30H150	4L40H150	4L40H150
	دیوارهای آجری	4L40H150	4L40H150	4L50H100
طبقات هفتم تا دهم	دیوار ساخته شده از بلوک AAC	4L40H150	4L50H150	4L50H150
	دیوار ساخته شده از بلوک لیکا و سفال	4L40H150	4L50H150	4L50H150
	دیوارهای آجری	4L40H150	4L50H150	4L60H150

در مناطق با سرعت باد کمتر یا مساوی با km/h 100
ساختمان ده طبقه، میزان خطرپذیری نسبی منطقهA=0.3, 0.35g		مقطع پیشنهادی: ضخامت دیوار 15سانتی متر
نوع دیوار		فاصله بین المان نگه ‌دارنده قائم (WALLPOSTS) به متر:
نوع دیوار		0.1-0.2	2-3	3-4
طبقات اول تا سوم	دیوار ساخته شده از بلوک AAC	4L30H150	4L30H150	4L40H150
	دیوار ساخته شده از بلوک لیکا و سفال	4L30H150	4L30H150	4L40H150
	دیوارهای آجری	4L40H150	4L40H150	4L50H150
طبقات چهارم تا ششم	دیوار ساخته شده از بلوک AAC	4L30H150	4L30H150	4L40H150
	دیوار ساخته شده از بلوک لیکا و سفال	4L30H150	4L40H150	4L40H150
	دیوارهای آجری	4L40H150	4L40H150	4L50H100
طبقات هفتم تا دهم	دیوار ساخته شده از بلوک AAC	4L30H150	4L40H150	4L50H150
	دیوار ساخته شده از بلوک لیکا و سفال	4L30H150	4L40H150	4L40H150
	دیوارهای آجری	4L40H150	4L40H150	4L50H150

در مناطق با سرعت بیشتر از km/h 100
ساختمان ده طبقه، میزان خطرپذیری نسبی منطقهA=0.3, 0.35g		مقطع پیشنهادی: ضخامت دیوار 15 سانتی متر
نوع دیوار		فاصله بین المان نگه ‌دارنده قائم (WALLPOSTS) به متر:
نوع دیوار		0.1-0.2	2-3	3-4
طبقات اول تا سوم	دیوار ساخته شده از بلوک AAC	4L30H150	4L40H150	4L40H150
	دیوار ساخته شده از بلوک لیکا و سفال	4L30H150	4L40H150	4L40H150
	دیوارهای آجری	4L40H150	4L40H150	4L50H150
طبقات چهارم تا ششم	دیوار ساخته شده از بلوک AAC	4L30H150	4L40H150	4L50H150
	دیوار ساخته شده از بلوک لیکا و سفال	4L30H150	4L40H150	4L40H150
	دیوارهای آجری	4L40H150	4L40H150	4L50H150
طبقات هفتم تا دهم	دیوار ساخته شده از بلوک AAC	4L40H150	4L50H150	4L50H150
	دیوار ساخته شده از بلوک لیکا و سفال	4L40H150	4L50H150	4L50H150
	دیوارهای آجری	4L40H150	4L50H150	4L60H150

جداول بند 2-2-1-1 مربوط به دیوارهای خارجی ساختمان با ضخامت 15 سانتی متر می‌باشد. در فصل دوم ضابطه 819 و طبق جداول بند 2-4 برای دیوارهای داخلی با ضخامت10سانتی متر ابعاد مقطع نبشی مورد نظر آورده شده و همچنین در مورد مقاطع ساخته شده از 4 نبشی ضوابط متفاوتی وجود دارد که در بند 2-3-3-1به آن اشاره شده.
جداول زیر مربوط به مقاطع وال پست نبشی برای دیوار با ارتفاع 3 متر است:

الف) ساختمان های سه طبقه و کمتر

ساختمان سه طبقه و کمتر، میزان خطرپذیری نسبی منطقهA=0.2, 0.25g		مقطع پیشنهادی: ضخامت دیوار10 سانتی متر
نوع دیوار		فاصله بین المان نگه‌دارنده قائم (WALLPOSTS) به متر:
نوع دیوار		0.1-0.2	2-3	3-4
تمامی طبقات	دیوار ساخته شده از بلوک AAC	4L30H100	4L30H100	4L30H100
	دیوار ساخته شده از بلوک لیکا و سفال	4L30H100	4L30H100	4L30H100
	دیوارهای آجری	4L40H100	4L40H100	4L40H100

ساختمان سه طبقه و کمتر، میزان خطرپذیری نسبی منطقه0.35g A=0.3,		مقطع پیشنهادی: ضخامت دیوار10 سانتی متر
نوع دیوار		فاصله بین المان نگه‌دارنده قائم (WALLPOSTS) به متر:
نوع دیوار		0.1-0.2	2-3	3-4
تمامی طبقات	دیوار ساخته شده از بلوک AAC	4L30H100	4L30H100	4L30H100
	دیوار ساخته شده از بلوک لیکا و سفال	4L30H100	4L30H100	4L40H100
	دیوارهای آجری	4L40H100	4L40H100	4L40H100

ب) ساختمان های شش طبقه

ساختمان شش طبقه، میزان خطرپذیری نسبی منطقه A=0.2, 0.25g		مقطع پیشنهادی:ضخامت دیوار 10سانتی متر
نوع دیوار		فاصله بین المان نگه‌دارنده قائم (WALLPOSTS) به متر:
نوع دیوار		0.1-0.2	2-3	3-4
طبقات اول تا سوم	دیوار ساخته شده از بلوک AAC	4L30H100	4L30H100	4L30H100
	دیوار ساخته شده از بلوک لیکا و سفال	4L30H100	4L30H100	4L30H100
	دیوارهای آجری	4L30H100	4L40H100	4L40H100
طبقات چهارم تا ششم	دیوار ساخته شده از بلوک AAC	4L30H100	4L30H100	4L30H100
	دیوار ساخته شده از بلوک لیکا و سفال	4L30H100	4L30H100	4L40H100
	دیوارهای آجری	4L40H100	4L40H100	4L40H100

ساختمان شش طبقه، میزان خطرپذیری نسبی منطقه A=0.3, 0.35g		مقطع پیشنهادی:ضخامت دیوار 10سانتی متر
نوع دیوار		فاصله بین المان نگه‌دارنده قائم (WALLPOSTS) به متر:
نوع دیوار		0.1-0.2	2-3	3-4
طبقات اول تا سوم	دیوار ساخته شده از بلوک AAC	4L30H100	4L30H100	4L30H100
	دیوار ساخته شده از بلوک لیکا و سفال	4L30H100	4L30H100	4L30H100
	دیوارهای آجری	4L40H100	4L40H100	4L40H100
طبقات چهارم تا ششم	دیوار ساخته شده از بلوک AAC	4L30H100	4L30H100	4L30H100
	دیوار ساخته شده از بلوک لیکا و سفال	4L30H100	4L30H100	4L40H100
	دیوارهای آجری	4L40H100	4L40H100	4L50H100

ج) ساختمان های ده طبقه

ساختمان ده طبقه، میزان خطرپذیری نسبی منطقهA=0.2, 0.25g		مقطع پیشنهادی: ضخامت دیوار 10سانتی متر
نوع دیوار		فاصله بین المان نگه ‌دارنده قائم (WALLPOSTS) به متر:
نوع دیوار		0.1-0.2	2-3	3-4
طبقات اول تا سوم	دیوار ساخته شده از بلوک AAC	4L30H100	4L30H100	4L30H100
	دیوار ساخته شده از بلوک لیکا و سفال	4L30H100	4L30H100	4L30H100
	دیوارهای آجری	4L30H100	4L40H100	4L40H100
طبقات چهارم تا ششم	دیوار ساخته شده از بلوک AAC	4L30H100	4L30H100	4L30H100
	دیوار ساخته شده از بلوک لیکا و سفال	4L30H100	4L30H100	4L30H100
	دیوارهای آجری	4L30H100	4L40H100	4L40H100
طبقات هفتم تا دهم	دیوار ساخته شده از بلوک AAC	4L30H100	4L30H100	4L30H100
	دیوار ساخته شده از بلوک لیکا و سفال	4L30H100	4L30H100	4L40H100
	دیوارهای آجری	4L40H100	4L40H100	4L50H100

ساختمان ده طبقه، میزان خطرپذیری نسبی منطقهA=0.3, 0.35g		مقطع پیشنهادی: ضخامت دیوار 10سانتی متر
نوع دیوار		فاصله بین المان نگه ‌دارنده قائم (WALLPOSTS) به متر:
نوع دیوار		0.1-0.2	2-3	3-4
طبقات اول تا سوم	دیوار ساخته شده از بلوک AAC	4L30H100	4L30H100	4L30H100
	دیوار ساخته شده از بلوک لیکا و سفال	4L30H100	4L30H100	4L30H100
	دیوارهای آجری	4L40H100	4L40H100	4L40H100
طبقات چهارم تا ششم	دیوار ساخته شده از بلوک AAC	4L30H100	4L30H100	4L30H100
	دیوار ساخته شده از بلوک لیکا و سفال	4L30H100	4L30H100	4L40H100
	دیوارهای آجری	4L40H100	4L40H100	4L50H100
طبقات هفتم تا دهم	دیوار ساخته شده از بلوک AAC	4L30H100	4L30H100	4L30H100
	دیوار ساخته شده از بلوک لیکا و سفال	4L30H100	4L30H100	4L40H100
	دیوارهای آجری	4L40H100	4L40H100	4L50H100

جزئیات و دیتیل‌های اجرایی وال پست نبشی

اجرای وال‌پست طبق ضوابط و آیین‌نامه‌های موجود از اهمیت بالایی برخوردار است. برای اینکه اجرای وال‌پستها و اتصال صحیح آنها به سازه به درستی انجام گیرد باید به ضابطه 819 و پیوست ششم نشریه 2800 رجوع کرد.
در این بخش و در ابتدا، ضوابط اجرایی وال پست های نبشی مطابق با ضابطه 819 مورد بررسی قرار گرفته و در ادامه درباره نکات اجرایی پیوست ششم مقررات ملی پرداخته می‌شود.
ضوابط اجرایی وال پست ساخته شده از نبشی طبق ضابطه 819
در مورد اجرای وال‌پست‌های ساخته شده از نبشی و جزئیات مربوط به آن در فصل سوم ضابطه 819 انتشارات مرکز تحقیقات راه و مسکن و شهرسازی توضیح داده شده است.
طبق این فصل و بند 3-2-4 درباره اتصال وال‌پست‌ها اجزای غیر سازه‌ای و تکیه گاههای انها باید به گونه‌ای به سازه مهار شوند که بتوانند نیروهای جز غیرسازه‌ای را در جهت خارج از صفحه به سازه منتقل کنند و تغییر شکلهای ایجاد شده در آنها را بپذیرند. مسیر انتقال بار در این اجزا باید باید دارای مقاومت و سختی کافی بوده و محل اتصال به سازه توانایی تحمل اثر موضعی بار را داشته باشد. استفاده از اتصالات جوشی یا پیچی و نظایر آنها مجاز است ولی نباید از مقاومت اصطکاکی ناشی از بارهای ثقلی استفاده شود. بعلاوه پانل‌های دیوار باتوجه بارهای وارده و شرایط لبه پانل باید در لبه بالایی (زیر سقف) و دو لبه قائم دو طرف پانل و شرایط مرزی زیر (روی کف) کنترل شوند و بر این اساس طول قابل مهار پانل محاسبه شود.
فواصل بین وال پست‌ها را می‌توان بر پایه محاسبه ظرفیت خمشی دیوار با فرض شرایط تکیه‌گاهی لبه‌ها و اعمال بار وارد بر دیوار تعیین نمود.
طبق بند 3-2-6 (اتصال وال پست نگهدارنده دیوار به قاب)، درباره دیوارهای بلوکی که نیاز به وال پست دارند اینگونه آمده که بمنظور تامین حرکت جانبی داخل صفحه دیوارها، مجموعه دیوار و وال‌پست هم‌زمان از آزادی در حرکت جانبی برخوردارند (وال‌پست‌ها به هیچ وجه نباید به نبشی‌های تعبیه شده در تیرها که تنها جهت جلوگیری از حرکت خارج از صفحه نصب شده‌اند جوش شوند)
تبصره: در دیوارهای واقع در خارج قاب وال‌پست‌ها باید در برابر حرکت جانبی مقید شوند و به دیوار اجازه حرکت داده می‌شود. در این حالت جزئیات اتصال دیوار به وال پست‌ها مانند اتصال به ستون‌ها می‌باشد.

اتصال دیوار داخلی به پیرامونی (اتصال کشویی)

الزامات پیوست ششم برای اجرای وال پست با مقطع نبشی

بنابر بند پ6-1-4-2-1درباره طول دیوار غیرسازه‌ای:
اگر طول دیوار بیش از 5/4 متر باشد تعبیه وال‌پست قائم (وادار) ضروری است. برای تعبیه وال‌پست‌ها می‌توان از مقاطع نبشی استفاده نمود. این وال‌پست ها نقش تکیه گاه جانبی را برای مهار نیروهای خارج از صفحه ایفا می‌کنند. وادار باید به نحو مناسبی به کف سازه با اتصال به صورت مفصلی متصل شود ولی اتصال آن در زیر تراز سقف باید در راستاي داخل صفحه به صورت کشویی باشد تا امکان جابجایی درون صفحه دیوار فراهم شود. در دیوارهاي خارجی روي سطح وادار باید به وسیله پشم سنگ ضد رطوبت براي عایق بندي پوشانده شود و بر روي آن یک لایه مش الیافی یا رابیتس براي جلوگیري از ترك خوردگی نازك کاري اجرا شود.
پ 6-1-4-2-4 تیرک‌ها (دیوار با ارتفاع بیش از 5/3 متر)
در دیوارهای با ارتفاع بیش از 5/3 متر باید با استفاده از عضو افقی با مقطع فولادي یا بتنی (تیرك) ارتفاع آزاد دیوار را کاهش داد. در این حالت براي اینکه جداسازي دیوار از قاب سازه اي به نحو مناسب انجام شود، نیاز به اجراي وادار انتهایی براي نگه داشتن تیرك می باشد (جهت عدم ایجاد مانع براي تغییر شکل تیر در ناحیه مفصل پلاستیک وادار باشد). نحوه اجراي تیرك به این صورت است که، باید حداقل در فاصله یک متري از بر ستون کاملا بر روي دیوار بنشیند و بار ثقلی دیوار فوقانی نباید به تیرك منتقل شود.

دیوار بلوکی با ارتفاع بیش از 3.5 متر

وال پست در دیوار دارای بازشو

در مورد دیوارهای دارای بازشوی پنجره اجرای وال پست الزامی است؛ بازشوها می‌بایست به کمک وال پست مهار شوند، روش اجرای آن بدین صورت است که دور تا دور بازشو وال پست با مقطع نبشی بکار برده می‌شود.

دیوار غیرسازه‌ای گسسته با پنجره

اتصال میلگرد بستر به وال‌پست:

یکی از موارد اتصال دیوار به قاب سازه‌ای یا وال‌پست استفاده از میلگرد بستر است، میلگرد بستر در تمام انواع دیوار کاربری دارند ولی بیشترین کاربرد آنها برای دیوارهای بلوک سفالی و بلوک سیمانی است.
میلگرد بستر بصورت افقی روی هر رگ از دیوار بلوکی قرار داده می‌شوند و دو سر آن به وال‌پست‌های عمودی جوش داده می‌شوند. جنس میلگرد بستر از نوع مفتول فولادی و یا از میلگردهای ساخته شده از الیاف کربن و شیشه است که امروزه بکارگیری میلگردهای شیشه و کربن رواج بیشتری دارد.

اتصال وال‌پست‌ها به میلگرد بستر:

برای اتصال میلگرد بستر به وال‌پست می‌توان از جوش مستقیم به مقطع فولادی استفاده کرد، و برای اتصال میلگرد بستر به ستون بتنی می‌توان از یک صفحه فلزی رابط بین ستون بتنی و میلگرد بستر استفاده کرد.
روش کار بدین صورت است که صفحه فلزی را با میخ تفنگی به ستون بتنی متصل می‌کنیم و سپس میلگرد بستر را به صفحه فلزی جوش می‌دهیم.

اتصال وال پست به میلگرد بستر

لزوم بکارگیری وال‌پست‌ها در ساختمان

امروزه با مطالعاتی که بر روی آسیب‌ها و خرابی‌های به جا مانده از زلزله‌های پیشین صورت گرفته بر لزوم مقاوم سازی ساختمان از لحاظ اجزای غیرسازه‌ای بیش از یش تاکید شده. بهترین روش برای اینکه آسیب‌های اجزای غیرسازه‌ای را به کمترین مقدار برسانیم بکارگیری وال‌پست‌ها است. طراحی و اجرای وال‌پست‌ها می‌بایست بر اساس ضوابط نوینی باشد که در ضابطه 819 و پیوست ششم ‌آورده شده است. البته با پیشرفت‌هایی که در زمینه ساخت‌وساز صورت گرفته کاربری وال‌پست‌ها نیز دچار تغییراتی شده و همچنین برای ساخت وال‌پست‌ها نیز از مصالح نوین و جدیدی بهره گرفته می‌شود.